Dünyanın en hareketli deprem bölgeleri içerisinde yer alan Türkiye’de 6,5 milyon çürük yapı bulunuyor. Hafta başında meydana gelen 4,2 büyüklüğündeki depremin bir uyarıcı olduğunu söyleyen Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Derneği (KENTDER) Başkanı Rıza Hüseyin Erkanlı, kentsel dönüşümü hızlandırmak için yerel yönetimlerle kat maliklerinin acilen çözüm üretmesi gerektiğini ifade etti.
Pazartesi günü Marmara’da meydana gelen 4,2 büyüklüğündeki deprem, İstanbulluları tedirgin etti. Kentsel dönüşümün bir an önce gerçekleşmesi gerekirken programın dışında kalması depreme yeterli önlem alınmadığı tartışmalarını tekrar gündeme getirdi. Güvenli konutlarda oturmak için illa can ve mal kaybının gelmesinin beklenmemesi gerektiğini vurgulayan Kentsel Dönüşüm ve Şehircilik Derneği (KENTDER) Başkanı Rıza Hüseyin Erkanlı, bu depremin kentsel dönüşümü hızlandırmak için bir sinyal olduğunu kaydetti.
Fay hattı üzerinde bulunan Türkiye’de hâlâ 6,5 milyon çürük yapı stoku bulunması tehlikenin boyutlarını gösteriyor. Bakanlar Kurulu kararıyla Riskli Alan ve Kentsel Dönüşüm Alanı ilan edilen riskli alanlardaki bina sayısı 2014 yılı itibarıyla 170 bin 708 adet. Bu binalarda bulunan toplam bağımsız bölüm sayısı 387 bin adet. Ayrıca bireysel olarak 41 bin 859 adet yapının risk tespiti yapılmış durumda. Bu yapılarda 111 bin 693 adet konut ve 17 bin 627 adet ticari nitelikli bağımsız bölüm yer alıyor. Riskli yapı olarak tespit edilen 41 bin 859 yapının 12 bin 384 adedinin yıkımı da gerçekleşmiş durumda. 2015’te bu sayıların artacağı tahmin ediliyor. Erkanlı, veriler ışığında “20 yıl içinde 6,5 milyon konutun dönüşümü için yeteri kadar yol alamadığımız ve bu hızla istediğimiz hedefe zamanında ulaşamayacağımız görülmekte.” şeklinde konuştu.
ÖNCELİK RANT DEĞİL ‘GÜVENLİK’ OLMALI
Kentsel dönüşümde mülk sahiplerinin kendi dairesine karşılık birkaç daire alma mantığına sahip olduğunu anlatan Rıza Hüseyin Erkanlı, “Rant değil, can ve mal güvenliğini sağlama adımı olarak görülmeli. Bu çerçevede, yatırımcı, kat maliki, yerel yönetimler birlikte çalışmaları hızlandırmalı.” diye konuştu. Erkanlı, sözlerine şunları ekledi: “Bu depremin, süreci hızlandırmak için yeni bakış açıları ve yöntemler geliştirmemiz gerektiğini ortaya koyması gerek.”
Yeni hükümet kentsel dönüşümü ada bazlı yaptırsın
Sektör, yeni kurulacak hükümetin inşaat sektöründeki faaliyetleri özel sektöre bırakarak kentsel dönüşüme yoğunlaşmasını istiyor. Yeni hükümetin sektörle ilgili Katma Değer, Alım Satım Vergisi, Noter Harcı ve Damga Vergisi’ni de gözden geçirmesi gerektiğini savunan Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, yeni hükümetin kentsel dönüşümü bina bazlı olmaktan kurtarıp parsel bazlı hale getirmesi gerektiğine dikkat çekti. Bunu emsal katsayısını artırarak gerçekleştirebileceğini sözlerine ekledi. Diğer taraftan şirketler bir araya gelerek sorunları kendileri çözmeye çalışıyor. İstanbul Fikirtepe’de 17 inşaat şirketi Fikirtepe Platformu’nu kurdu. Platformun üyelerinden Sinanlı Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Reşit Sinanlı, “Fikirtepe’de 61 yapı adası bulunuyor. 21 adada yapılaşmayla ilgili süreç başladı. Ancak diğer 40 yapı adasında problemler henüz çözülemedi. Bunların 30’u ile ilgili sorunların 1-2 ay içinde çözülmesini öngörüyoruz. Diğer 10 adada yaşanan sorunların çözümü için ise platform olarak çaba gösteriyoruz.” dedi. Sinanlı, 2018’de bölgenin yüzde 80’inin dönüşümü tamamlayacağını ifade etti.
Zaman