Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, “Türkiye olarak, dünyanın 5’ten büyük olduğu inancıyla, küresel sorumlulukların ve zenginliklerin daha adil paylaşılması gerektiğini düşünüyoruz. Güney Amerika ile ilişkilerimizi geliştirmek için attığımız adımların gerisinde işte bu anlayış vardır” dedi.
Türkiye – Ekvador İş Forumu’nda iki ülke işadamlarına hitap eden Erdoğan, forumun düzenlenmesindeki katkıları nedeniyle PRO-EKUADOR ve DEİK’in yöneticilerine teşekkür etti.
Ekvador’un, 1978 yılında oluşturulmaya başlanan UNESCO Dünya Mirası Listesi’nde ilk sırada yer alan Galapagos Adaları’na ve Güney Amerika’nın en iyi korunan şehri Kito’ya ev sahipliği yaptığını anımsatan Erdoğan, “Bu tablo Ekvador’un, 2008 yılında tamamlanan anayasasında çevrenin hakları olduğunu teslim eden ilk ülke olduğu düşünüldüğünde, çok daha anlamlıdır. Ayrıca, dünyanın merkezine göre Everest Dağı’ndan daha yüksek bir noktada bulunduğumuzu, bu bakış açısıyla uzaya en yakın noktada olduğumuzu da öğrendim. Bugün, böylesine çarpıcı coğrafi zenginliklere sahip Ekvador’un sanayi ve tarım kapasitesini değerlendirmek, potansiyelini keşfetmek ve bu imkanları nasıl ticarete dönüştüreceğimizi konuşmak için buradayız” diye konuştu.
Erdoğan, ziyaretinin ve iş forumunun sağlayacağı ivme ile gelecek dönemde iki ülke arasındaki ticari ilişkileri, tüm bölgeye örnek olacak bir seviyeye çıkartacaklarına inandığını belirterek, şöyle konuştu:
“Ben sizlerde bu heyecanı görüyorum. Biz de devletler olarak sizlere her konuda yardımcı olma, önünüzü açma kararındayız. 2012 yılında Cumhurbaşkanı Sayın Rafael Correa, 2015 yılı Ekim ayında da Dış Ticaret Bakanı Sayın Diego Aulestiya ülkemizi ziyaret etmişti. Heyetimizle birlikte Ekvador’a gerçekleştirdiğimiz bu ziyareti, bir karşılık olmanın ötesinde, iki ülke ilişkilerinde parlak bir geleceğe doğru atılmış değerli bir adım olarak görüyoruz.
Son 13 yılda Türkiye her alanda çok ciddi bir büyüme, gelişme, kalkınma süreci yaşamıştır. Bu gelişmenin bir sonucu olan G-20 üyeliğimiz, ülkemizin uluslararası düzeydeki konumunu daha da güçlendirmiştir. Geçtiğimiz yıl, G-20 dönem başkanlığımızı, birçok alanda somut ilerlemeler sağlayarak başarıyla tamamladık. Türkiye olarak, dünyanın 5’ten büyük olduğu inancıyla, küresel sorumlulukların ve zenginliklerin daha adil paylaşılması gerektiğini düşünüyoruz. Güney Amerika ile ilişkilerimizi geliştirmek için attığımız adımların gerisinde işte bu anlayış vardır. Bu amaçla, az sayıda ülke dışında Güney Amerika’nın neredeyse tamamında büyükelçiliklerimizi faaliyete geçirdik.”
Türkiye’nin Güney Amerika’da 2005 yılında 7 ülke ile ticaret ve ekonomik işbirliği anlaşması bulunduğunu, bugün bu sayının 19’a yükseldiğini belirten Erdoğan, son 10 yılda bölgedeki 9 ülkede ticaret müşavirlikleri kurduklarını, 2005 yılına kadar sadece bir olan müteahhitlik projesi sayısının da 21’e yükseldiğini söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türk Hava Yollarının Brezilya ve Arjantin’e doğrudan düzenli seferleri başladığını, Meksika ve Kolombiya ile de bu konuda görüş birliği sağlandığını bildirerek, şöyle devam etti:
“2005 yılına kadar mevcut olmayan iş konseylerinin sayısı, son 10 yılda 9’a yükseldi. Şili ile ‘Kalkınma İçin Ticaret Anlaşması’ sonuçlandırılırken, Meksika, Peru, Kolombiya ve Ekvador ile müzakereler başlatılmış durumdadır. Firmalarımızı iştirak etmesi için desteklediğimiz bölgedeki fuar sayısı son 10 yılda 3 kat artarak 106’ya çıktı. TİKA, Meksika’da faaliyete geçen, Kolombiya’da ise çok yakında geçecek olan Koordinasyon Ofisleri aracılığıyla, bölgede teknik yardım çalışmalarına başladı.
Tüm bu adımlarla, bölge ülkeleriyle ilişkilerimizin gelişmesi için sağlam bir temel atıldığına inanıyorum. Bu çerçevede, Ekvador ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizi de geliştirmek istiyoruz. Ekvador’da büyükelçiliğimiz 2010 yılında açıldı. İki ülke arasında ticari ve ekonomik ilişkilerin temelini oluşturan ‘Ticaret İşbirliği Anlaşması’ ve ‘Ekonomik ve Ticari Ortaklık Protokolü’ de 2010 tarihinde imzalandı. 2011 yılında Güney Amerika’da ‘Kalkınma İçin Ticaret Anlaşması’ müzakereleri başlatmış olduğumuz iki ülkeden biri de Ekvador’dur. Son olarak, geçtiğimiz yıl ticaret müşavirimiz de ülkedeki görevine başladı. Güney Amerika’daki en büyük yatırımlarımızdan birisinin Ekvador’da gerçekleştirilmesi süreci devam ediyor. Karşılıklı ticareti teşvik amacıyla, bu yıl Ekvador’da düzenlenen 4 fuara firmalarımızın iştirakleri desteklenecek. Bu gelişmeler, ilişkilerimizin giderek gelişmekte olduğunu işaret ediyor.”
Türkiye ve Ekvador arasındaki ilişkilerin mevcut durumuna bakıldığında, arzu edinilen noktanın çok gerisinde olunduğunu vurgulayan Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Gerek ticaret, gerek yatırımlarda arzu ettiğimiz seviyenin henüz çok gerisindeyiz. Her ne kadar, ticaret hacmimiz son 13 yılda ciddi bir artışla 119 milyon dolara erişmiş olsa da bu rakamın istikrarlı ve sürdürülebilir bir şekilde büyümediği açıktır. Nitekim 2015 yılı ticaret hacmimizde bir önceki yıla göre 50 milyon dolarlık bir düşüş söz konusu… Hem bu düşüşü bir an önce telafi etmeye hem de ticaretimizi çeşitlendirmeye ihtiyacımız var. Hiç şüphesiz bu konuda atılmış en önemli adım, Kalkınma İçin Ticaret Anlaşması müzakerelerinin başlatılmış olmasıdır” ifadelerini kullandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, bugün gerçekleştirdikleri temaslarda bu konunun önemli bir yer tuttuğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
“İki ülkenin de bazı ürünlerle ilgili hassasiyetleri olduğunu biliyoruz. Bu sorunun aşılması için, çözüm odaklı bir yaklaşım benimsenerek, anlaşmanın bütünü içinde bir denge bulunabileceği konusunda hemfikiriz. İki ülkenin ilgili bakanları bu konuya özel olarak eğilecekler. Önemli olan elimizdeki imkanları ve kaynakları daha etkin, daha verimli bir şekilde kullanabilmemizdir.
Örneğin, Türkiye, Ekvador için, kesme çiçek ve muz ihracatında lojistik operasyonlarını kolaylaştıracak bir konuma sahiptir. Sadece bu alanda hayata geçirilecek somut işbirliği projeleri dahi, ikili ticari-ekonomik ilişkilerimize yeni bir boyut kazandıracaktır. Bu kapsamda, Ekvador Dış Ticaret Bakanının, bir süre önce Mersin Serbest Bölgesi’nde yaptığı incelemelerin yararlı geçtiğini biliyoruz. Bu süreci hızlandırmak için gerekli desteği vermeye hazırız.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, küreselleşen dünyada ekonomilerin birbirleriyle sürekli etkileşim halinde olduğunu, dünya ekonomisinde zaman zaman ortaya çıkan olumsuzlukların tüm ülkelerin ekonomilerinin daha yavaş büyüme dönemlerine girmesini kaçınılmaz hale getirdiğini belirterek, “Böyle dönemlerde, önemli olan, ülkelerin kendi kaynaklarına, üretim ve rekabet güçlerine odaklanmaları; fırsatları değerlendirerek, yatırım ve ticaret imkanlarını geliştirmeleridir. Küresel ekonominin durgunluk sürecinden henüz çıkamadığı şu dönemde, iki ülke yöneticileri olarak bize düşen, elimizdeki imkanları, birbirimizi destekleyecek şekilde kullanmanın yollarını aramaktır. Bugün yaptığımız görüşmelerde, bu iradeyi bir kez daha samimiyetle ortaya koyduğumuzu düşünüyorum” şeklinde konuştu.
Erdoğan, yakalanan olumlu iklimi somut neticelere dönüştürmek için, 2011 yılından bu yana süren “Kalkınma İçin Ticaret Anlaşması” müzakerelerinin en kısa sürede sonuçlandırılması gerektiğini dile getirerek, “Bu anlaşma, iki ülkenin ticari ve ekonomik açıdan vadettiği potansiyelin harekete geçirilmesine ciddi katkı sağlayacaktır. Ticaretin önündeki engellerin kaldırılması ve ekonomik işbirliğinin artırılması yoluyla yatırımların teşvik edilmesi, bizi hedeflerimize biraz daha yaklaştıracaktır. Anlaşmanın sonuçlandırılmasının önündeki engeller konusunda iki ülkenin de hassasiyetlerini dikkate alan çözümler bulunması mutlaka mümkündür” değerlendirmesinde bulundu.
Türk ve Ekvadorlu iş adamlarına tavsiyelerde bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Sektörel bazda ikili işbirliği adımları, üçüncü ülkelerde bazı adımları atmamız mümkün. Bunun için, karşılıklı diyaloğun, yapıcı bir anlayışla sürdürülmesi gerekiyor. İkili ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi bakımından karşılıklı yatırımlara ayrıca önem veriyoruz. Halen ülkemizde Ekvadorlu 3 firma faaliyet gösteriyor. Türkiye’nin ise Ekvador’da yatırımı maalesef, bulunmuyor. Şimdi 750 milyon dolarlık, Yıldırım Holding’in Ekvador’da atacağı dev bir yatırım var. Bu yatırımla birlikte Türkiye – Ekvador arasında artık samimi bir süreç başlamış olur. Karşılıklı yatırımları artırmamız şarttır.
Türkiye-Ekvador İş Forumu’nun çalışmaları, karşılıklı yatırım imkanlarının tanıtıldığı organizasyonlarla desteklenerek devam etmelidir. Bugün, PRO-EKUADOR ile DEİK arasında imzalanan anlaşma ile perçinlenen iş konseyi ortaklığının, inşallah önemli bir eksikliği gidereceğine inanıyoruz. Türkiye, dünyanın 108 ülkesine uçuş mesafesinde yer alan, merkezi bir ulaşım ağına sahiptir. Ülkemiz üzerinden, en fazla 1-6 saatlik bir uçuş mesafesinde, yaklaşık 1 milyar tüketiciye ulaşılabiliyor. Birçok uluslararası firmanın Türkiye’yi bölgesel üs olarak seçmesinin, Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Orta Asya gibi geniş bir coğrafyayı İstanbul’dan yönetmeyi tercih etmesinin sebebi işte budur.”
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin son 13 yılda mali istikrar ve çarpıcı kalkınma sağladığına dikkati çekerek, “Sadece geçtiğimiz yılın ilk 11 ayında ülkemize yapılan doğrudan uluslararası yatırım rakamı 14 milyar doların üzerindedir. Aynı zamanda Türkiye bugün, gelişmekte olan ülkeler arasında en fazla uluslararası yatırım yapan 12’nci ülke konumuna gelmiştir. Ülkemizin dünyada 50 milyar doların üstünde yatırımı vardır. Bu durum bize, Türkiye ile Ekvador arasında işbirliği için çok önemli fırsatlar bulunduğunu gösteriyor” ifadelerini kullandı.
Ekvador hükümetinin altyapı geliştirme ve düşük-orta gelirli ailelere yönelik toplu konut projeleri olduğunu anlatan Erdoğan, bu ve enerji sektöründe yürütülen büyük altyapı ve hidroelektrik santrali projelerinin bir kısmının kamu-özel sektör ortaklığı modeli ile gerçekleştirilebileceğini söyledi.
Erdoğan, “Türk firmalarının bu modeldeki en uygun firmalar olacağından şüpheniz olmasın. Türk müteahhitlik ve müşavirlik sektörü dünya çapında başarılı projelere imza atmıştır. Bugüne kadar 107 ülkede 322 milyar dolardan fazla proje üstlenmiş olan müteahhitlik firmalarımızın, Ekvador’un inşasına, ekonomisine katkıda bulunacakları önemli birikimleri vardır” diye konuştu.
Hazırlık yaparak, Ekvador’daki projelerin bilgilerini firmalarla paylaştıklarını belirterek, buradaki projeleri yerinde göstermek üzere, 2016 yılının ilk yarısında, sektörel müteahhitlik heyetinin Ekvador’u ziyaret edeceğini bildirdi.
Kamu-özel sektör ortaklığı modelini Türkiye’de yaygın olarak kullandıklarını, bu model konusundaki bilgi birikimi ve tecrübeyi Ekvador ile paylaşmaya hazır olduklarını anlatan Erdoğan, iş forumunun ticari ve ekonomik ilişkilerin geliştirilmesi açısından yol gösterici fikirler ortaya çıkaracağına inandığını ve bu önerileri ciddiyetle ve samimiyetle inceleyeceklerini söyledi.
Erdoğan, “Kalkınma İçin Ticaret Anlaşmasını’ tamamlamak, iş konseyini daha aktif hale getirmek, yatırımları artırmak şeklinde özetleyebileceğimiz ilk adımları süratle atabilirsek, ilişkilerimiz hızla gelişecektir. Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı sürecinin başlatılması, hedeflerimize ulaşmak için atılacak somut adımların belirlenmesi açısından da yararlı olacaktır” dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, dünyada Panama şapkası olarak bilinen Ekvador şapkasıyla ilgili yanlış algıyı düzeltmek için de çaba göstereceğini sözlerine ekledi.
AA