Güney Kıbrıs ile Maraş bölgesine ilişkin bir henüz bir çözüme ulaşılmadan Türk müteahhitler ile KKTC’li müteahhitler işbirliği anlaşması imzaladı.
Kıbrıs’ta iki taraf arasında çözüm süreci ile ilgili görüşmeler sürerken Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) ile KKTC’li müteahhitler işbirliği yaptı. İmzalanan protokolle Türk müteahhitler Kıbrıs’ta projelere daha yakın duracak ve Kıbrıslı müteahhitlerin dünyaya açılmasına köprü olacak. Bundan 2 ay önce Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitler Birliği (KTİMB) ile Kıbrıs Rum Müteahhitler Birliği (OSEOK) işbirliği yaparak çözüm süreci ve sonrasında ortaya çıkacak inşaat potansiyelini birlikte değerlendirme kararı almıştı. KKTC’li müteahhitler de bilgi birikimlerine ve deneyimlerine güvendikleri Türk müteahhitleri de yanlarına alarak süreç ve süreç sonrasında ortaya çıkacak iş potansiyelini değerlendirmeye karar verdiler.
TERKEDİLMİŞ OTELLER
Kıbrıs Türk kesiminde alt yap yatırımlarına ihtiyaç olduğu gibi, turizm potansiyeli açısından henüz değerlendirilmemiş yerler ve renovasyon bekleyen tarihi yerler var. Birleşme görüşmeleri sürerken yatırımlar için en dikkat çeken bölge ise Maraş. 1960’lı yıllarda Doğu Akdeniz’in Florida’sı, Miami’si olarak bilinen Maraş 40 yıldır terk edilmiş otelleri, yıkık dökük iskeleleriyle kapalı bir bölge. 1960’larda müdavimleri arasında Elizabeth Taylor, Brigitte Bardot gibi starların, dünyanın en zenginlerinin olduğu Maraş’ın yeniden eski günlerine kavuşması Kıbrıs’ın iş dünyasının en büyük dileği ve hedefi.
‘OLUMLU BİR YOL’
Geçtiğimiz hafta Türkiye Müteahhitler Birliği Başkanı Mithat Yenigün, Genel Sekreter Haluk Büyükbaş, üyeler Deha Emral ve Ayşen Telemez ile birlikte Kıbrıs Türk İnşaat Müteahhitleri Birliği Başkanı Cafer Gürcafer ve Kıbrıslı müteahhitler bir araya gelerek bir protokole imza attı. KKTC Cumhurbaşkanı Haluk Akıncı ve Başbakan Ömer Soyer Kalyoncu da Türk ve KKTC’li müteahhitleri kabul etti. KKTC Maliye Bakanı Birikim Öztürk ve Çalışma Bakanı Asım Akansoy’un katıldığı törende de her iki birlik arasında “Mutabakat Zaptı” imzalandı. TMB Başkanı Mithat Yenigün, dünyada Çinli müteahhitlerden sonra en çok Türk müteahhitlerin iş yaptığını, bilgi birikimlerini Kıbrıs’taki meslektaşlarıyla paylaşıp, Kıbrıs’ın kalkınması için ortak projelere imza atmayı planladıklarını söyledi. Yenigün, “Hem manevi hem de coğrafi olarak en yakın bölgeyle işbirliği yapmayı istiyoruz. Siyasilerin çözüm sürecinde olumlu bir yola girdiğini görüyoruz” dedi. KTİMB Başkanı Cafer Gürcafer de, Güney Kıbrıs ile varılacak bir uzlaşmayla Maraş bölgesindeki potansiyelin orataya çıkacağını, Ada’da renovasyon bekleyen çok sayıda yer olduğunu söyledi.
BÖLGEDE 40 YILDIR ATEŞ YOK
KIBRIS ziyareti sırasında görüştüğümüz TMB Başkanı Mithat Yenigün, 141 üyesiyle Türkiye’de alt yapı işlerinin yüzde 70’ini, yurtdışındaki işlerin de yüzde 90’ını yaptığını, 1972 yılından bu yana TMB üyesi müteahhitlerin toplam 322 milyar dolarlık iş yaptıklarını söyledi. Kıbrıs potansiyelini incelediklerini anlatan Yenigün, “1970’lerin başında Türkiye’nin yatak kapasitesi 15 bin iken, Maraş’ta 20 bin yatak varmış. Turizm açısından çok elverişli bir bölge. Ada’ya çözümün gelmesiyle eski günlerine kavuşması hedefleniyor. Her yanda ateş var. Burada 40 yılı aşan bir süredir ateş yok. Çözümün gelmesi diğer ülkelere de örnek olur diye düşünüyoruz” dedi. Yenigün, Güney Kıbrıs ve KKTC arasında da alt yapı bakımından büyük eksiklerin olduğunu, çözüm başarılı bir biçimde sonuçlandığında Ada’ya kaynak geleceğini ve her türlü eksiğin hızla yapılacağını anlatırken, “Diğer tarafta elektrik kaboları yerin altında, AB yatırımlarıyla yenilenmiş, bu tarafı da hızla yapmak gerekiyor. Ayrıca doğalgaz ve enerji yatırımları da konuşuluyor. Türkiye’nin müteahhitleri bu konularda deneyimli. Burada 100 milyar Euro’luk yatırım imkanı var. Şu anda KKTC’nin yıllık bütçesi 400 milyon lira. Arada çok büyük fark var” dedi.
2015’TE İŞ KAYBI YÜZDE 35
MİTHAT Yenigün Rusya krizini de değerlendirdi. Enka, Rönesans başta olmak üzere birçok Türk şirketinin Rusya’da işi var. Yalnızca Rönesans’ın Rusya’da 30 bine yakın çalışanı olduğu ve bunun da çok büyük bölümünün Türk olmadığı biliniyor. Rusya’da Türk müteahhitler konuttan, yola, AVM’ye kadar çok sayıda proje yapıyor. 2018 yılında FIFA Dünya Kupası da ilk kez Rusya’da yapılacak. Yenigün, Rusya krizinin aşılacağı konusunda iyimser. “Anlaşma zamana yayılabilir, stratejik ortaklığımız var. Siyasiler yol bulacaktır. Dünya Kupası için hazırlıklar Soçi’de olduğu gibi yine Türk şirketlerine kalabilir diye düşünüyoruz” diyen Yenigün’ün verdiği bilgiye göre, 2015 yılında Türk müteahhitler yüzde 35 oranında bir iş kaybı yaşadı, Irak, Libya pazarlarının kapalı olması nedeniyle 10 milyar dolar daha az sözleşme imzaladı. 2015 yılının toplamda 18 milyar dolarlık sözleşme büyüklüğüyle kapanması bekleniyor. Bu işlerin de neredeyse yarısı Rusya’da. Ezcümle Rusya Türk müteahhitlerin asla kaybetmek istemeyecekleri bir yer.
YENİ FIRSATLAR PEŞİNDE
YENİGÜN, Suriye, Irak, Libya ve en son olarak da Rusya kriziyle birlikte Türk müteahhitlerin yeni bölgelerde iş fırsatları kovaladıklarını da anlattı. Yenigün’ün yeni ülke değerlendirmeleri şöyle:
1-İran ambargonun kalkmasıyla İran Türk müteahhitler için cazip olacak.
2-Tacikistan, Özbekistan, Tataristan’da iş var ama para yok
3-Afrika’da Çinliler yerine alternatif aranıyor. Türk müteahhitlerin önü Afrika’da açık. Özellikle Sahraaltı ülkelerde çok iş var
4-Cezayir’e Türkiye bir master turizm planı sunabilir.
5-Venezuella, Kolombiya ve Küba incelemede. Bu ülkeler uzak da olsa Türk müteahhitlerin bilgi birikimlerine uygun görünüyor
6-Katar’da ise iş yapmak kolay değil. Katar’da iş yapan Türk şirketlerin çoğu memnun değil
7-Polonya ve Romanya’da iş potansiyeli var
8-Kuzey Irak, Cezayir, Suudi Arabistan, Kamerun ve Rusya Türk müteahhitler için cazip.
Hürriyet