Karadeniz’deki turizm cenneti, Trabzon’un Çaykara İlçesi’ne bağlı Uzungöl, 1998 yılında ‘sit alanı’, 2004’te ‘özel çevre koruma alanı’ olarak belirlendi. Uzungöl’e 2009 sonrası Arap turistlerin akın etmesi üzerine bölge halkı izin ve ruhsat almadan evlerini aparta ve pansiyona dönüştürdü, kaçak işyeri, ev, apart otel yaptı. Çaykara Belediyesi’nin yaptığı çalışmanın ardından bin 500 kişinin yaşadığı Uzungöl’de 862 kişi hakkında “İmar Kanunu’na muhalefet” suçundan 2 ile 5 yıl arasında hapis istemiyle dava açıldı. Davalar sürerken Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’nın şikâyeti üzerine aynı kişilere bu kez “Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu’na muhalefet” suçundan 1 yıldan 2 yıla kadar hapis istemiyle dava açıldı. Bu kişilere 1.5 yılla 4 yıl arasında hapis cezaları verildi. 150’yi aşkın kişinin cezası kesinleşti. Bazılarınınki para cezasına çevrilirken, bazılarınınki de ertelendi. Kimi vatandaşlarsa hapse girdi. Ceza alan 700’ü aşkın kişi, Yargıtay sürecini bekliyor.
‘SUÇ OLDUĞUNU BİLMİYORDUK’
20 ay hapis cezasına çarptırılıp 7 ay cezaevinde kalan İhsan Özkan, “Fıkra gibi olay! Biz bunun suç olduğunu bile bilmiyorduk. Evimizi apart yaptık, ceza yedik. Şimdi de ‘Yıkın’ diyorlar” dedi.
Baba toprağı üzerinde bulunan evlerini ticaret yapmak için apart otele dönüştürdüklerini belirten 73 yaşındaki Mustafa İnan ise “Ben bu işin yasalara aykırı olduğunu bilseydim yapmazdım, kimse de bir şey demedi. Bu yüzden mahkemelik olduk, 20 ay hapis cezası aldım. Daha sonra evin arka kısmına bir ek yaptık. Bu yüzden de eşim Emine (73) davalık oldu, halen onun mahkemesi devam ediyor” diye konuştu.
‘ARAZİMİZİN ÜZERİNDEKİ EVİ DEĞİŞTİREMEZ MİYİZ?’
Babası gibi oturduğu evi apart otele çeviren ve daha sonra evin üstüne bir kat çıkan İsmail İnan ile eşi Havva İnan da 20’şer ay hapis cezasına çarptırıldıklarını söyledi. Cezaları ertelenen çiftten İsmail İnan, “İmar olmayan bir yerde ne yapacaktık? Arazimizin üzerindeki evi değiştiremez miyiz, büyütemez miyiz, ticarethane yapamaz mıyız?” ifadesini kullandı.
Hakkında açılan 2 davadan 48 ay hapis cezasına çarptırılan Barboros Çakır cezasını çekmek için cezaevine girerken, davalılardan Abdullah Akyüz ise 2 davadan toplam 3 yıl hapis cezası aldı. Akyüz, Yargıtay sürecini beklediğini kaydetti.
‘CEZA ALMAYAN YOK’
Uzungöl Turizmciler Derneği Başkanı Zeki Soylu, yaşanan durum karşısında şaşkın olduklarını belirterek “Bu işletmelerin sahiplerinin neredeyse tamamı bu yörenin insanı. Yıllardır burada imar uygulaması yapılmadı. Hal böyle olunca insanlar arazilerinin üzerine ev ve işyeri yaptılar. Devlet de bunların elektriğini, suyunu bağladı. Şimdi bir taraftan ceza veriyor, bir taraftan da ‘Yıkın’ diyor. Ceza almayan insan yok” diye konuştu.
2009’da Uzungöl’de yapılan 6.5 metre yüksekliğinde, 800 metre uzunluğundaki istinat duvarı tartışmalara neden olmuştu.
‘İMAR İZNİ İÇİN ÇALIŞMAYA BAŞLANDI’
Çaykara Belediye Başkanı Hanefi Tok, şunları söyledi: “2009 öncesinden de kaçak yapılaşma vardı. Onlar için de cezai uygulamalar yapıldı. Ancak özellikle bu tarihten sonra Arap turizminin hızla büyümesi, Arapların çok fazla talepte bulunması sonucu burada yaşayan insanların evlerini aparta, pansiyona çevirmeye başlaması, işyeri yapması hızla arttı. Uzungöl’ün belde olduğu dönemde belediye başkanının kaçak yapılara göz yumması, ruhsat vermesi buradaki sorunu büyüttü. Yasalar neyi gerektiriyorsa o uygulanıyor. Bizim burada belediye olarak da yapabileceğimiz bir şey yok. Bundan sonra yapılaşmalar kanunların izin verdiği çerçevede devam edecek.”
Aile boyu ceza alan Mustafa, İsmail, Emine ve Havva İnan.
Trabzon Mimarlar Odası Başkanı Gürol Ustaömeroğlu ise şu değerlendirmede bulundu: “Uzungöl’ün geleceğini parlak görmüyoruz. Turizm ve gelir adı altında orada yapılanlar gelecek için hiç iyi sinyaller vermiyor. Burası için bölge koruma planı çıkarılmalı ve acil olarak uygulamaya konulmalı.”
Uzungöl Birlik A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Murat Akyüz de “Kaçak yapılaşmanın en büyük nedeni buna göz yumulması” dedi. Akyüz, Uzungöl çevresine çekilen ve tepkilere neden olan duvarla ilgili olaraksa, “Biz bu duvarla ilgili dava açmıştık. Dava sonucunda bilirkişi raporları doğrultusunda 7 metre olarak planlanan duvarın yüksekliği 3.5 metreye indirildi” diye konuştu.
Habertürk