Alt yapılı arsa üretimi ve toplu konut yapımcılarına kredi desteği sağlaması amacıyla kurulan ancak AKP iktidarıyla birlikte 2002’den itibaren sosyal konut üretimine, 2008’den sonra da kamu hizmet binası, hastane, okul vb. tesislerin yapımına ağırlık veren TOKİ’de işler iyi gitmiyor.
Türkiye’nin en büyük konut üreticisi olan TOKİ’nin satış hasılatı yüzde 29 geriledi, taşınmaz stokları yüzde 31 arttı, kârı yüzde 23 azaldı. Kurumun elinde satılmayı bekleyen 150 bin ev var.
Sayıştay’ın 2015 yılı Başbakanlık Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) denetim raporunda yer alan bilgiler, kurumun gelirlerinin ve kârının azaldığını, elindeki taşınmaz stokunun ise arttığını ortaya koydu. 2014 yılında 4 milyar lira kâr eden TOKİ’nin kârı 2015 yılında yüzde 23 azalarak 3 milyar 100 milyon lira oldu. Kurumun 2015 yılı hasılatının da önceki yıla göre yüzde 29,2 oranında yani 2 milyar lira azalarak 4,8 milyar liraya gerilediği öğrenildi. Hasılattaki azalışta olağan taşınmaz satış gelirlerindeki düşüş etkili oldu. TOKİ’nin 2014 yılında hasılatı, 2013 yılına göre yüzde 53,9 oranında artarak 6,9 milyar lira olmuştu.
2017 PROJELERİ NETLEŞTİ
Sayıştay’ın denetim raporuna göre, 2015’te TOKİ stoklarının önceki yıla göre yüzde 31,4 oranında artarak 9,4 milyar liraya yükseldiği görüldü. Stokları, ağırlıklı olarak arazi ve arsa stokları ile konutlar oluşturdu. 2015’te 7,3 milyar lira konut yatırımı yapan ve 2016’da toplam 60 bin konutluk ihale düzenleyen TOKİ, 2017’de ise toplam 65 bin konut için ihaleye çıkacak. İç Anadolu Bölgesi’nde 9 bin, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 12 bin 750, Doğu Anadolu’da 6 bin 964 ve Marmara Bölgesi’nde 12 bin 716 konutluk projeyi ihale edecek TOKİ, Karadeniz Bölgesi’nde 10 bin 395, Akdeniz Bölgesi’nde 7 bin 84 ve Ege Bölgesi’nde 6 bin 593 konut yapacak.
İsmail Şahin Sözcü