TOKİ’nin Ev ve Şehir Seminerleri’nin beşincisi, İdarenin Halkalı’daki İstanbul Hizmet Binası’nda gerçekleştirildi. “Osmanlı Şehirciliğinin İlkeleri” başlıklı seminere Yrd. Doç. Dr. Yunus Uğur katıldı.
TOKİ’nin Ev ve Şehir Seminerleri’nin beşincisi, Yrd. Doç. Dr. Yunus Uğur’un katılımıyla İdarenin Halkalı’daki İstanbul Hizmet Binası’nda gerçekleştirildi. Yrd. Doç. Dr. Uğur, “Osmanlı Şehirciliğinin İlkeleri” başlıklı seminerinin başlangıcında, bu konu başlığını neden seçtiğini şu cümlelerle aktardı: “Bugün Osmanlı şehirleri üzerine konuşacağız. Geleceğin şehirlerini inşa eden TOKİ için biraz geçmişe gidip Osmanlıdan neler öğrenebiliriz, Osmanlı şehirleri nasıl kuruluyordu, bunlarla ilgili bugün çıkarabileceğimiz bazı ilkeler var mı, bunlar üzerinde düşünmeye çalışacağız.”
Osmanlı şehirlerinin odakları bedesten, ulucami ve külliye
Yrd. Doç. Dr. Yunus Uğur, bedesten, ulucami ve külliye kurumlarının Osmanlı şehirlerinin odakları olduğuna dikkat çekti. Uğur, “Külliyeyle iskân mahalleri, odakları yaratılmış oluyor. Ulucami, bütün herşeyin merkezi oluyor. Zaten külliye varsa, külliyeler çok geliştiğinde ulucamiye çok gerek kalmıyor. Ulucami bir önceki versiyon aslında. Dolayısıyla külliye ve bedesten merkezli şehirler oluşuyor.” dedi.
“Osmanlı şehircilik anlayışında külliyeler, şehirleri geliştirme stratejisi bakımından çok önemli.” diyen Yrd. Doç. Dr. Uğur, şu bilgileri aktardı: “Eski tarihçiler der ki ‘Doğumdan ölüme kadar herşeyin içinde olduğu şeye külliye denir.’ Süleymaniye Külliyesi’ne baktığımızda bu çok doğru. Hastanesi var, yeme içme yerleri var, pansiyonları var, hamamları var, medreseleri var, camisi var. İstanbul’da ilk yapılan külliye yine mesela kale içine yapılmamış da Eyüp’e yapılmış. Diğer yandan tüm Osmanlı şehirlerinde bedesten vardır. Çarşının ortasına bedesten kuruluyor, bu bütün şehirlerde var. Bedesten, ticaret kapasitesini gösterir. Bedesten, bugünün Merkez Bankası ya da kuyumcuların en değerli mamullerinin korunduğu yer. Her ikisinde de amaç şehri büyütmek.”
Güvenlik, iaşe ve coğrafi koşullar
Osmanlı’nın 14, 15, 16 ve 17. yüzyıllarda şehirler kurarken verdiği önceliklere de değinen Uğur, modern öncesi şehirlerde en önemli motivasyonlardan birinin güvenlik olduğuna işaret etti. İaşe olarak tarif ettiği toprağa ve suya ulaşımın da dönemin şehirlerinin kuruluşundaki etkisini vurgulayan Yunus Uğur, son olarak her dönemde dikkat edilen coğrafi mekânın dönemin şehirlerinin kuruluşunda belirleyici unsurlar olduğunun altını çizdi.
TOKİ Strateji Geliştirme Daire Başkanlığı’nın organizasyonu olan Ev ve Şehir Seminerleri’nde İdare çalışanları, her ay bilim ve fikir insanlarıyla bir araya geliyor. Daha önceki ilk dört seminer Yrd. Doç. Dr. Halil İbrahim Düzenli, Dr. Sinan Genim, Prof. Dr. Sadettin Ökten ve Prof. Dr. Hüseyin Kaptan tarafından verilmişti.
TOKİ Haber