Ticaret Bakanlığı, TBMM Maketten Ev Satışlarını Araştırma Alt Komisyonu’na 8 maddelik çözüm paketi sundu. Meclise gönderilen pakette “tecrübesi ve sermayesi olmayan firmaların inşaat yapması engellenmeli” denildi. Kat irtifakı tesis edilmeden ön ödemeli satışların engellenmesini öneren Ticaret Bakanlığı, bina tamamlama sigortasının da zorunlu hale gelmesi gerektiğinin altını çizdi. Yabancıya satışlarda da sorunlar yaşandığına vurgu yapan Ticaret Bakanlığı, yabancıya satışın uluslararası fuarlarda teminatsız yapılmamasını ve büyükelçilerin bu konuda bilgilendirilmesi gerektiğini belirtti.
Ticaret Bakanlığı’nın, TBMM Maketten Ev Satışlarını Araştırma Alt Komisyonu’na gönderdiği sekiz maddelik çözüm paketini içeren rapor özetle şöyle:
1- TEK SİSTEM
Tapu müdürlükleri ve noterlikler arasında kurulacak tek bir sistem üzerinden ön ödemeli konut satış sözleşmelerinin yapısına ve işleyişine (cayma hakkı, sözleşmeden dönme hakkı, 36 aylık yasal teslim süresi, resmi şekil şartı, teminat vb.) uygun bir sistem oluşturulmalı.
2- KAT İRTİFAKI TESİSİ
Satıcı lehine kat irtifakı tesis edilmeksizin ön ödemeli konut satışına başlanması engellenmeli.
3- SEKTÖR TECRÜBELERİNDEN YARARLANMA
Bu süreçte sektör temsilcilerinin (Gayrimenkul ve Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği, İstanbul İnşaatçılar Derneği, Konut Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği, Türkiye Müteahhitler Birliği vb.) uygulamaya yönelik tecrübelerinden faydalanılmalı.
4- ZORUNLU BİNA TAMAMLAMA SİGORTASI
Teminat yöntemlerinden biri olan bina tamamlama sigortasının uygulama alanı şirketlerin finansal durumlarının iyi olmaması ve mali bilgilerini sigorta şirketleri ile paylaşmak konusunda isteksiz davranmaları nedeniyle sınırlı kaldığından, bina tamamlama sigortasının yaygınlaştırılması amacıyla Sigortacılık Genel Müdürlüğü ve sigorta şirketleri ile birlikte altyapı geliştirilmesine yönelik çalışmalar yapılmalı. Sonrasında bina tamamlama sigortası tek teminat türü olarak zorunlu hale getirilmeli.
5- YABANCIYA SATIŞ
Yabancılara yönelik gayrimenkul fuarlarında, şirketlerin broşür ve maket üzerinden satışını yaptıkları inşaatı devam eden projelere ilişkin mevzuatta yer alan teminat yükümlülüğünün yerine getirilip getirilmediği sorgulanmalı. Bina tamamlama sigortası veya mevzuatta sayılan diğer yöntemlerden biri ile teminat altına alınmamış projelerin gayrimenkul fuarlarında pazarlanmasına izin verilmemeli. Bu konuda büyükelçiliklere de bilgilendirme yapılmalı.
6- TECRÜBE YOKSA BİNA YAPMASIN
Ön ödemeli konut satışı yapacak şirketlere iş bitirme veya sermaye sınırlamaları getirilerek inşaat tecrübesi ve sermaye yeterliliği olmayan şirketlerin ön ödemeli konut satışı yapması engellenmeli. Türkiye’de ön ödemeli konut satışı yapan şirketlerin kayıt altına alınarak takibi sağlanmalı.
7- SÖZLEŞMEYE ÖZEL KORUMA
Ön ödemeli konut satış sözleşmelerinin tapu siciline otomatik şerh mekanizması işletilmeli. Bu tür sözleşmeler için özel bir koruma sağlanmalı.
8- KOORDİNASYON KURUMU
Belediyeler, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Ticaret Bakanlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, Bankalar Birliği ve Türkiye Katılım Bankaları Birliği, Türkiye Noterler Birliği, Dışişleri Bakanlığı, Reklam Kurulu, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı başta olmak üzere tüm paydaşların katılımıyla bir koordinasyon kurumu belirlenmeli. Kurumların bir araya getirilerek çalışma yapması sağlanmalı ya da bir kurul oluşturulmalı.
“Müteahhitler sınıflanıyor, sorun çözülecek”
Milliyet’te yer alan habere göre; İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi Durbakayım, maketten konut satışının, ‘birkaç işi bilmeyen müteahhit’ sebebiyle sorun haline geldiğini ifade ederken, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından, ‘Yapı Müteahhitlerinin Sınıflandırılması ve Kayıtlarının Tutulması Hakkında Yönetmelik’ ile bu sorunun çözümünün oluşturulduğunu belirtti. Artık her isteyenin istediği yapı işine girmesine engel olunacağını anımsatan Durbakayım, “9 grupta müteahhitler sınıflandırılıyor. İşini bilen, doğru yapan, zamanında teslim eden, finansman sorununu çözebilenler iş yapabilecek. Birkaç işini bilmeyen müteahhit hem sektöre, hem de tüketiciye zarar verdi. Oysaki, maketten satış olmazsa tüketici uygun fiyatı bulamaz. Çünkü inşaatı bütün finansman giderleriyle bitiren müteahhit, tüm bunları eklemeden fiyat veremez” ifadelerini kullandı.