Maliye, konut kredisiyle yapılan satışları sıkı takibe aldı. Kredi tutarları ve ekspertiz raporlarında belirlenen değerlerle tapu harcına esas tutarlarda uyumsuzluk varsa ağır cezalar kesilmeye başlandı.
Bu kapsamda 2015’te 1.036 mükellef incelendi, 129.3 milyon lira ceza kesildi. Konut sektörü Maliye’nin sıkı takibinde. Vergi Denetim Kurulu (VDK) birkaç yıldır devam eden konut kredili gayrimenkul sektörüne yönelik denetim çalışmalarını 2015 yılı itibariyle tamamladı. VDK, konut kredili gayrimenkul satışına yönelik banka konut kredisi ve tapu bilgilerinden hareket ederek, satılan konutların gerçek değerini tespit etmek için çalışma yaptı. Belirlenen eşik üzerinde gayrimenkul satışı olduğu halde beyanname vermeyen, beyannamelerinde konutların kredi tutarları ve ekspertiz raporlarında belirlenen değerlerle tapu harcına esas tutarlarda bariz uyumsuzluk olduğu belirlenen 1.036 mükellefi incelendi. Bu kapsamda 984 milyon lira matrah farkı bulundu, 54 milyon lira vergi farkı tespit edildi ve 129.3 milyon lira ceza kesildi.
HOLLANDA VE ABD SİSTEMİ
Vergi Denetim Kurulu’nun 2015 yılı faaliyet raporunda yer alan bilgilere göre, gayrimenkullerin rayiç bedel üzerinden işlem görmesini sağlamak üzere, gerekli hukuki ve idari altyapının oluşturulmasının yanı sıra etkin bir vergi denetim sisteminin kurulması amacıyla gayrimenkul hareketlerine yani gelirlerine uygulanmakta olan Emlak Vergisi Kanunu, Harçlar Kanunu’nun ilgili maddeleri ile Gelir Vergisi Kanununun değer artış kazancına yönelik düzenlemeleri gözden geçirildi. Yapılan çalışmalarda değerlendirilmek üzere, Hollanda, Litvanya, İsviçre, Almanya, İngiltere, Fransa, İtalya, İspanya ve ABD’de gayrimenkullerin kendilerine, alış-satışlarına ve bunlardan elde edilen gelirlerin vergilendirilmesine yönelik mevzuatlar araştırıldı.
SATIŞ DEĞERİ EMSAL OLACAK
Maliye Bakanlığı’nın yaptığı çalışmaya göre gerçek satış değeri üzerinden beyan edilen konutlar diğer konutlar için emsal olacak. Maliye yetkilileri, bankadan kullanılan kredilerin beyannamelerle karşılaştırıldığını belirterek, bir semtte 500 bin yada 1 milyon liraya satılmış bir evin emsal kabul edileceğini, diğer satılan evler için verilen beyannamelerle karşılaştırılacağını belirterek, böylece konut sektörüne yönelik denetimlerin genişletileceğini söyledi.
Yani şimdi lüks bir semtte satılan ev için verilen beyanname aynı semtteki, mahalledeki evler için emsal olacak. Konut 1 milyon liraya satılmış ve bunun üzerinden beyanname verilmiş diğerleri için beyanname verilmemişse beyanname verilen ev emsal olacak. Öte yandan kira gelirleri için bu ay beyan dönemi. Maliye yetkilileri, Hazır Beyan Sistemi’ni kullanmayan mükelleflerin de incelemeye tabu tutulacağını vurguladılar.
İŞ DOĞRU YAPAN ÖDÜLLENDİRİLMELİ
MALİYE Bakanlığı’nın kredili konut satışlarında yaptığı sıkı denetim gayrimenkul sektöründen de destek gördü. “Haksız rekabeti önceleyecek bu uygulama yüreğimize su serper” diye konuşan İstanbul İnşaatçılar Derneği (İNDER) Başkanı Nazmi durbakayım, “Kayıtdışı firmalar alım satımda gerçek rakamları göstermeyerek yüzde 10-15 fazla kâr sağlıyor. İşini doğru yapan şirketler KDV dahil yüzde 25’i aşan vergi ödüyor. İşini doğru yapan ödüllendirilmeli, hatalı cezalandırılmalı” diye konuştu.
TAPU HARCI %1’E İNSİN
KONUT Geliştiricileri ve Yatırımcıları Derneği (KONUTDER) Başkanı Ömer Faruk Çelik de Maliye’nin uygulamasını desteklediklerini açıkladı. Pazarda şirketler arasında haksız rekabet olduğunu belirten Çelik, “ Maliye haksızlığa ceza kesmeli. Ama sorunun kesin çözümü için sektörün kayıt içine teşvik edilmesi gerek. Tapu harçları yüzde 2 alıcıdan yüzde 2 satıcıdan toplam yüzde 4. Biz dernek olarak bir yıldır Maliye’ye öneride bulunuyor, konuşuyoruz. Tapu harcı yüzde 1’e düşsün. Evin ekspertiz değeri SPK lisanslı kurumlarca yapılsın. Herkes evin gerçek değeri üzerinden vergisini ödesin” dedi.
İNŞAAT DA DENETLENDİ
VERGİ Denetim Kurulu’nun (VDK) raporunda, inşaat sektöründe yapılan denetimlerde, kayıtdışılığın yüksek oranlarda olduğu ya da taşeron firmaların işçilerini kendi adlarına kayıt ettirerek çalıştırdıkları, çeşitli nedenlenle inşaat maliyetlerini belgelendiremedikleri, bu maliyetleri sahte ve muhteviyatı itibariyle yanıltıcı belge kullanarak giderdikleri, bu şekilde kayıp ve kaçağa sebep oldukları sonucuna ulaşıldı. Bu kapsamda 1.376 mükellef incelemeye sevk edildi. 2015 yılı sonu itibariyle tamamlanan incelemelerde 60.6 milyon lira matrah farkı, 8.8 milyon lira vergi farkı tespit edildi ve 26.8 milyon lira ceza kesildi.
TEFECİLİK DE VAR AMBAJAYLI SU DA
Vergi Denetim Kurulu’nun 2015 yılında yaptığı diğer denetimler şöyle:
* TEFECİLİK: Tefecilik faaliyetinde bulunun 518 kişi incelendi. 2.2 milyon lira matrah farkı bulundu, 875 bin lira ceza kesildi.
* SPONSORLUK: Sponsorluk harcamalarında kamu zararına neden oldukları için 5 mükellef incelemeye sevk edildi. 14.1 bin lira ceza kesildi.
* YURTDIŞI FUARCILIK: 12 mükellef incelemeye sevk edildi.
* KOMİSYON KARŞILIĞI SAHTE BELGE: Sahte belgelere dayanarak KDV iadesi talep eden 804 mükellef incelemeye sevk edildi. 69.1 milyon lira ceza kesildi.
* ÖTV’SİZ DENİZ YAKITI: 67 mükellef incelendi. 12.2 bin lira ceza kesildi.
* ARAÇ KİRALAMA: Araç kiralama ya da filo hizmeti verenlerin sözleşmelerinde belli bir tutar olarak yer alan kasko ve ihtiyari mesulliyet sigortası taahhütleri damga vergisi yönünden incelendi. 11 mükellef incelemeye sevk edildi.
* HASAR DANIŞMANLIĞI: Sigorta şirketlerinden vefat ya da doktor raporu ile kanıtlanmış uzuv kaybı hallerinde maddi tazminat ödendiği tespit edilen avukat ve hasar danışmanları vergi incelemesine tabi tutuldu. 8 mükellef incelemeye sevk edildi.
* MADENCİLİK: Kayıtdışı üretim nedeniyle 24 mükellef incelemeye sevk edildi.
* AMBALAJLI SU SEKTÖRÜ: Su üretim faaliyetinde bulunan 4 mükellef incelemeye gönderildi.
Hürriyet/ Neşe Karanfil