Konut kredisi faiz oranlarının son 1 yılda yüzde 0,85’lerden yüzde 1,10 bandına yükselmesi, ev almak isteyen tüketicilere ek yüzde 13 maliyet olarak yansıdı.
2015 yılının Ocak ayında alacağı konut için 10 yıl vadeli 100 bin lira tutarında kredi çeken bir tüketici toplamda 159 bin lira öderken, 2016 Ocak’ta bu rakam 181 bin liraya yükseldi.
Konut kredisi faiz oranlarının son 1 yılda yüzde 0,85’lerden yüzde 1,10 bandına yükselmesi, ev almak isteyen tüketicilere ek yüzde 13 maliyet olarak yansıdı. Bu dönemde faiz oranlarındaki artış nedeniyle 100 bin lira kredi çeken bir vatandaş, 1 yıl önceye kıyasla 22 bin lira daha fazla ödemek zorunda kalıyor.
Geçen yıla yüzde 0,85 aylık faiz oranıyla başlayan konut kredileri, yıl içerisinde yurt içinde ve yurt dışındaki belirsizlikler ile olumsuz gelişmeler yüzünden son bir yılda yüzde 1,10 bandına yükseldi.
Konut kredisinde gerçekleşen aylık faiz oranı artışı, ortalama 25 baz puanı buldu.
Faiz artışı en çok orta ve alt gelir grubundaki tüketiciyi vurdu. Yapılan araştırmalarda elde edilen verilere göre, Türkiye genelinde tüketiciler konut alımında ortalama 100 bin lira kredi kullanıyor.
Aylık taksit 1.333 liradan 1.505 liraya yükseldi
Buna göre, alacağı ev için konut kredisi çeken vatandaşın sadece bu konudaki maliyeti 22 bin lira arttı. Ocak 2015’te 100 bin liralık 10 yıl vadeli konut kredisi çeken bir vatandaş toplamda 159 bin lira öderken, bu rakam Ocak 2016’da 181 bin liraya çıktı.
Artan faiz yükü, konut kredisi için ödenen aylık taksit tutarlarını da yukarı çekti. Yine 100 bin liralık kredi çeken tüketici için 2015 Ocak’ta hesaplanan taksit tutarı 1.333 lira iken, 2016 Ocak’ta 1.505 liraya yükseldi.
Bankaların onay verdiği en yüksek taksit seviyelerinin hane halkı gelirinin aşağı yukarı yarısına denk geldiği dikkate alındığında, 100 bin liralık konut kredisi kullanacak aile için beklenen gelir seviyesi yaklaşık 344 lira yukarı çıktı. Konut fiyatlarındaki artışları da hesaba katınca, gelir seviyesi daha düşük ailelerin krediyle ev sahibi olma şansı azaldı.
“Temennimiz 2016’nın ikinci yarısında faiz oranlarının düşmesi”
Hesapkurdu Kurucu Ortağı Onur Tekinturhan, AA muhabirine yaptığı açıklamada, 2015 yılında Türkiye genelinde Hesapkurdu aracılığı ile gerçekleşen konut kredisi kullandırımlarında ortalama kredi tutarının 107 bin lira olarak gerçekleştiğini, konut fiyatlarının daha yüksek olduğu İstanbul özelinde ise ortalama kredi tutarının 132 bin lirayı bulduğunu söyledi.
Tekinturhan, yıl sonlarında bankaların bilanço hedeflerinin devreye girmesiyle rekabetin kızıştığını ve fiyatlamaların çoğunlukla piyasanın normal seyrine göre daha agresif olduğunu, bu sebeple bu ay içerisinde birkaç puanlık faiz artışı görülebileceğini aktardı.
2015’te bankaların doğru pozisyon almak için düzenli olarak piyasayı, politik gelişmeleri ve birbirlerini yokladıkları bir sene görüldüğünü savunan Tekinturhan, şunları da kaydetti:
“Yani yıl boyunca agresif bir büyüme yerine temkinli bir bekleyiş hakimdi. Ekonomik ve politik belirsizlikler sebebiyle 2016 geneli için çok kesin öngörülerde bulunmak zor, ancak Türkiye’nin dahil olduğu uluslararası politik gerginliklerin yumuşamaya başlaması ve ekonomide biraz daha stabil bir seyir durumunda faiz oranları aşağı inecektir. Kısa vadede, yani 2016’nın ilk çeyreğinde böyle bir hareket beklemiyoruz. Ocak ayında bir kaç puanlık artışlar haricinde faiz oranlarının benzer seviyede devam etmesini bekliyoruz. Tüketiciden gelen yoğun konut kredisi talebi sebebiyle temennimiz 2016 yılının ikinci yarısında faiz oranlarının düşmesi ve bu sayede konut satışlarının da artması yönünde.”
“Faiz artışı en çok orta ve alt gelir grubunu etkiliyor”
Tekirdağ’ın Kapaklı ilçesinde faaliyet gösteren Talha Emlak’ın sahibi Fatih Karatepe, konut kredisinin yükselmesinin orta ve alt gelir grubunu olumsuz etkilediğini, bu yüzden son dönemde bu gelir grubuna dahil kişilerin biraz beklemeye geçtiğini anlattı.
Karatepe, özellikle düşük gelirli ailelerin ev sahibi olması için kredi oranının düşmesi gerektiğini vurgulayarak, “Yatırım amaçlı alımların arttığını görüyoruz. Şu anda düşük gelirliler siyasi istikrarın sağlanması ve ekonomiye yeniden gelen güvenle faiz oranlarının düşmesini bekliyor. Hatta bu konuda beklemeye geçen alıcılar var” dedi.
Çerkezköy ve Kapaklı’da konuttan ziyade arsa yatırımının öne çıktığına dikkati çeken Karatepe, “Arsa alımı için kullanılan ‘taksitli ticari krediler’ de yükseldi. Buraya İstanbul’dan arsa yatırımı için önceden her gün gelen müşterilerde azalma yaşanıyor. Hatta bazı müşterilerimiz kredi faiz oranlarının düşmesini beklediklerini söylediler. Bu yıl siyasi istikrarla faiz oranları düşerse konut ve arsa satışları hızlı bir şekilde artar” diye konuştu.
“2 aya kadar ekonomik istikrar belirginleşir, satışlar artar”
Esenyurt’ta faaliyet gösteren Çakıroğlu Gayrimenkul’ün sahibi Mustafa Koç, ev alırken vatandaşın her şeyden önce “istikrarı” düşündüğünü, bu yüzden geçen yılki seçim dönemlerinde ve iki seçim arasında konut satışlarının neredeyse tamamen durduğunu söyledi.
Koç, “İstikrar olacak ki vatandaş gönül rahatlığıyla borcun altına girsin, ev alsın. Ancak burada faiz oranlarının düşüklüğü de çok önemli. Seçimlerden sonra her ne kadar siyasi belirsizlik ortadan kalksa da diğer negatif iç ve dış gelişmeler piyasayı hala negatif etkiliyor. Bu durumun daha 2 ay falan süreceği görüşündeyim. Çünkü seçimler sonrası yeni yıla girerken şirketler bile bütçe yapmakta zorlandı. 2016’nın hazırlığı tam yapılamadı. Ondan sonra ekonomik istikrar belirginleşir, faiz düşer ve konut satışları tekrar rayına oturur” görüşünü paylaştı.
Orta ve düşük gelirli vatandaşlar için üretilen konut fiyatlarının son 1 yılda artmadığını dile getiren Koç, bu süreçte tuğlaya yüzde 20, betona yüzde 5, arsa fiyatlarına yüzde 30 zam geldiğini, ince işçilik ücretlerinin yükseldiğini de sözlerine ekledi.
AA