Eski binalarda marley, parke altları ve borularda bulunan asbest maddesinin kanserojen etkisi nedeniyle bina yıkılmadan ayıklanması işlemi, kentsel dönüşüm çalışmalarının hızını kesti. Kadıköy Belediyesi’nin başlattığı uygulamayı Tuzla, Kartal ve Ataşehir de devreye almaya hazırlanıyor. Asbestli maddeyi insan sağlığı ve çevreye zarar vermeden bertaraf etmek için bina yıkılmadan önce maddeyi içeren ürünlerin tespit edilip ayrıştırılması gerekiyor. Yönetmeliğe göre asbestin tespiti, binadan uzaklaştırılması ve yok edilmesi süreciyle ilgili olarak bakanlık tarafından yetki verilen bir kurum olmadığı için süreç belirsizliğini sürdürüyor.
Bakanlık da çalışıyor
Kadıköy Belediyesi’nde ise meclis kararıyla yapılan düzenleme yönetmelik olarak hazırlandı ve çalışmalara başlandı. Belediyenin takibinde olan 8 firma inşaat şirketleri ya da bireylerin gerçekleştireceği yıkım öncesinde binayı denetleyerek, asbesti tespit ediyor. Asbest varsa sökümü yapılarak, zararlı maddeler İstaç’a gönderiliyor. Belediye yetkilileri yıkım yoğunluğundan dolayı çevre ve insan sağlığı için bu uygulamaya hızla başladıklarını dile getiriyor.
Daha önce işlemlerin ‘gelişi güzel’ yapıldığını belirten belediye yetkilileri, Bakanlığın da net ve yaptırımı olan düzenlemeleri il özel idareler bünyesinde tamamlamak üzere olduklarına dikkat çekti.
‘Çevreci anlayış’
Binaların güvenli yıkılması ve çevrenin zarar görmemesi için ilk kez kadıköy belediyesi’nin başlattığı binalardan asbest gibi kanserojen maddelerin temizlenmesi zorunluluğunu ‘takdirle’ karşıladıklarını belirten İnder Başkanı Nazmi Durbakayım, güvenli bina yapmak kadar çevreye zarar vermeyen bina yapmanın da çok önemli olduğunu söyledi. Durbakayım, “İnder olarak yıllardır sektöre disiplin getirilmesi için çaba harcıyoruz. Gerek inşaat aşamasında gerekse inşaat öncesinde… Bu nedenle eski binaların yıkımı için zorunlu tutulan asbest durum raporu uygulamasını destekliyoruz. Ancak bu raporu almak, sadece bir prosedür olmamalı. Denetimler ciddi ve sağlıklı olmalı. Bürokrasiyi artırıcı bir işlemden daha çok sağlıklı ve güvenli inşaatların diğerlerinden ayrışmasını sağlamalı” dedi.
‘Sıra bekliyoruz’
Bölgede pek çok dönüşüm projeleri yapan Aydoğan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı İrfan Aydoğan, asbest uygulamasının önemli olduğunu vurgularken, bu işlemi yapan firma sayısının az olmasının işleri yavaşlattığını belirtiyor. Bu raporu veren 3 firma olduğuna dikkat çeken Aydoğan, “İki binada da karşıma çıktı. Firma gelip bakıyor, asbest olan yerler ayıklanıyor ve götürülüyor. Sorun, bölgede pek çok dönüşüm çalışması yapılması ancak buna rağmen bu üç firmanın talebe yetişememesi. Bu da işlerimizi uzatıyor, resmen sıra bekliyoruz” dedi. Uygulamanın yerinde bir çalışma olduğunu anlatan Koç Yapı İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Hamit Cenk Koç, “Daha önce bir zorunluluk yoktu şimdi daha sağlıklı hale geldi. Ancak işi uzatıyor. Fakat belediyenin iş yükünün azaltılması için de çalışmalar yapılması gerekiyor” diye konuştu.
Milliyet/Duygu Erdoğan