Ruhsat almadan ya da ruhsat eklerine uygun olamayarak hayata geçirilen yapılara kaçak yapı adı veriliyor. Peki Kaçak yapılar yıkılacak mı? diyorsanız işte yanıtı…
Kaçak yapılar yıkılacak mı?
İmar mevzuatına aykırı yapı, muhtarlıktan izin alınmadan yapılan yapılar, ruhsatsız, ruhsat ve eklerine, fen ve sağlık kurallarına aykırı olan, kat nizamı taban alanı, komşu mesafeleri, ön cephe hattı bina derinliği ve benzeri konulardaki mevzuat hükümlerine uygun olmayan yapılar ile komşu parsele, yola, kamu hizmet ve tesisleri için ayrılmış alanlara tecavüz eden veya inşaat yasağı olan yerlere inşa edilen yapılar kaçak yapı olarak karşımıza çıkıyor.
Kaçak yapının tespit edilmesinden itibaren 30 gün içerisinde yapının ruhsatlandırılması ya da ruhsat eklerine uygun hale getirilmesi gerekiyor. Kusurun giderilmemesi ya da ruhsatlandırılmaması sonucunda yapı mühürleniyor. Peki Kaçak yapılar yıkılacak mı? diyorsanız işte yanıtı…
Ruhsat alınmadan yapımına başlanan, ancak imar hukukuna ve imar planına uygun olan yapılar yıktırılamıyor. Bu sebeple, yıkıma konu yapının imar planı ve imar mevzuatı uyarınca izne bağlanıp bağlanmayacağının öncelikle araştırılması gerekiyor. İzne bağlanması imkânının bulunması halinde sahibine İK m. 32 hükmünce bir aylık süre verilmesi ve cezalı harç alınması suretiyle bu tür yapıların ve ilavelerin imar hukukuna uygunluğu ve izne bağlanması mümkün oluyor. Diğer bir deyişe imar hukukuna aykırı bulunmadıkça ruhsatsız olması yıkım sebebi olmuyor.
İzinsiz yapı imar hukukuna ve imar planlarına aykırı ise yapının imar hukukuna uygun hale getirilip imkânının bulunup bulunmadığına bakılıyor. Taşıyıcı unsurların niteliklerine zarar gelmeden düzeltilebilme imkanı varsa düzeltmelerin yapılması için yapı sahibine yeterli süre veriliyor. Bu süre içinde düzletmeler yapılırsa ve gerekli harçlar cezalı alınırsa yapıya izin verilir. Buna karşılık izinsiz yapı düzeltilemeyecek nitelikte veya imar hukukuna göre izin verilmeyecek yapılardan ise bu yapılar hakkında yıkım kararı veriliyor.
Yıkım konusunda karar almaya yetkili makam mücavir alanlar içerisinde belediye encümenine aittir; belediye ve mücavir alanlar dışında ise il encümenine ait oluyor. Yıkım kararı almak büyükşehir belediyelerinin görevleri arasında değildir. Belediyelerde/ il özel idarelerinde söz konusu kararı encümen/ il encümeni yerine belediye meclisinin/valinin alması, kararı yetki unsuru açısından hukuka aykırı kılıyor.
Yapı sahibi, kendisine tanınan süre zarfında yapısını ruhsat ve eklerine uygun hale getirmezse, ilgili idarece yıkım kararı re’sen uygulanabiliyor. Bir aylık süre belediye veya valiliklerce yapı sahiplerine tanınması gereken sürenin üst sınır oluyor.
Yıkım kararı gibi idarenin yaptığı işlemden menfaati ihlal edilenler, söz konusu işlemin için idari yargıda iptal davası açma hakkına sahip oluyor. İdari işleminin uygulanmasından dolayı bir zarar doğmuşsa, bu işlem nedeniyle zarar gören ilgililer idare mahkemelerinde tam yargı davası açarak, işlem ya da eylemin uygulanmasından dolayı uğradıkları zararın karşılanmasını talep edebiliyor. Özel hükümlerin bulunmadığı durumlarda genel dava açma süresi 60 gün oluyor.
Özge ÖZDEMİR/Emlaktagundem.com