Bugüne dek daha çok kamu inşaatlarıyla büyüyen Kuzu Grup, gelecek 10 yılda dünyanın en büyük yüklenicileri arasına girmeyi hedefliyor. Özen Kuzu İstanbul, Florya’daki Kuzu Grup’un merkezinde gayet sakin bir ifadeyle 10 yıl içinde dünyanın en büyük 20 inşaat şirketinden biri olacaklarını söylüyor. Engineering News Record’un (ENR) “Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhitleri” 2014 listesinde 151 ‘inci sıraya yerleşen, halihazırda İstanbul’da ve Ankara’da Kuzu Grup Yönetim Kurulu Üyesi ve CEO su Özen Kuzu, bugüne kadar tamamladıkları projelerin değerinin 4 milyar dolar olduğunu söylüyor.
Kuzu’ların biri 2,7 milyar, diğeri ise 1,1 milyar lira yatırım değerindeki Sea Pearl ve Kuzu Effect projelerini yürüten Kuzu Grup’un bu hedefi hayli iddialı görünse de Kuzu aslında hayli mütevazı bir Anadolu çocuğu görünümünde. Bugüne kadar 500’ün üzerinde proje tamamlayan ve 100 binin üzerinde konutu teslim eden inşaat firması, geçen yılı 874 milyon lira ciro ve 148 milyon lira karla kapattı. Kuzu Grup’u, yönetim kurulu başkanlığını yürüten ağabeyi Gökçen Kuzu (54) ve Siirt Ticaret Odası başkanlığını yapan diğer ağabeyi Güven Kuzu (50) ile birlikte yöneten Özen Kuzu (46), “Biz çocukluktan itibaren inşaatlarda büyüdük.
Siirt’teki sağlık ocağını yaparken salla, çimento ve kum taşıdı babamız. Bu işi yürütmek için inşaatçılığın tüm aşamalarının içinde bulunmak gerekiyor. Onun için ağabeylerim de ben de, en alttan başlayarak şantiyelerde konteynerlerde yatarak bu işi öğrendik” diyor.
Yöresinde itibarlı bir şeyhin oğlu olan babası Abdülkerim Kuzu’nun ve s üç amcasının 73 yıl önce memleketleri Siirt’te kurdukları Kuzu inşaat, geçen zamanda kamu binaları inşa eden bir müteahhitlik firması olarak hayli yol kat etti. Kuzu Kardeşler, babalarının 1980’deki vefatından sonra amcalarıyla yollarını ayırdı ve ikinci nesil olarak şirketin başına geçti. Kuzu Kardeşler için dönüm noktası Ankara’ya taşındıkları 1990’ların başı oldu. 1993’te Türkiye çapında kamu işlerine girmek için Ankara’ya büro açan Kuzular, o tarihten sonra birçok ihale aldı ve inşaat işlerini başka kentlere yayma imkanı buldu. Kardeşlerin bu dönemde en göze batan işleri ise Afyon Dinar depreminden sonra gerçekleştirdikleri afet konutları oldu. 4 binin üzerindeki afet konutunun yüzde 25’ine imza atan Kuzu Kardeşler kısa süre sonra altyapı projelerine de başladı. Firma sonraki yıllarda 28 biyolojik arıtma tesisi, 68 pompa istasyonuyla Türkiye’nin en büyük atık su arıtma tesisi işletmecisi ve yapımcısına dönüştü.
Kuzu Grup’un adını en çok duyurduğu yıl, TOKİ’nin ihaleye çıkardığı Seyrantepe Stadı’na en yüksek teklifi verdiği 2007 oldu. Grup, Kuzu Kargo ile lojistik alanında faaliyet göstermeye ve iş alanının çeşitlendirmeye başlamıştı. Uçak sayısını altıya çıkaran Kuzu Kargo’nun bu dönemde Çin’deki operasyonlarına odaklanması, Seyrantepe ihalesini kaçırmalarına neden oldu. Aynı dönem enerji, turizm hatta yem sanayine de giriş planları yapan kardeşlerin bu emelleri 2008 Krizi nedeniyle akamete uğradı. Bu süreç aynı zamanda bir yıl sonra Kuzu Kargo’yu satarak elden çıkarmalarını da beraberinde getirdi. Kriz sonrası yeni alanlara girmekten vazgeçerek kamu ihalelerine devam eden grup yine de son dönemlerin en gözde yatırım alanı enerjiden vazgeçmiş değil, özen Kuzu, “Halen enerji işine girmek niyetindeyiz ve bir termik santral inşa etmek için temaslarımızı sürdürüyoruz” diyor.
Ancak şimdilik inşaata odaklanıyorlar. Zira şu an sürdürdükleri prestij projeleri küresel hedefleri için de bir atlama taşı olacak. Bunlardan biri Ataköy sahilinde inşaatına geçen yıl başladıkları Sea Pearl projesi… Bu projeyi yaklaşık 2 milyar 700 milyon dolar yatırım değeriyle, iki etap halinde hayata geçiriyorlar. İlk teslimlerinin 2017’de yapılması planlanan ultra lüks proje, yürütmeyi durdurma kararları ve çevrecilerle civar sakinlerinin protestoları nedeniyle hayli baş ağrısına yol açtı. Ancak Kuzu Grup bu engelleri aşmış görünüyor. “Birkaç defa yürütmeyi durdurma kararı çıkarıldı ama biz de hukuki yollara başvurduk ve bu kararları kaldırttık. Şu an için herhangi bir sorun ve hukuki engel yok. Projenin inşaasına devam ediyoruz” diyor Özen Kuzu ve eleştirilere şöyle cevap veriyor: “Aslında Sea Pearl’ün yapıldığı, sahile bitişik arazi için daha 1990’larda imar izni çıkarıldı. Hatta projeye itiraz eden Ataköy Konakları’ndan bile daha önce imara açıldı. Keşke o zamanlar itiraz etselerdi, o zaman halka açık bir şeyler yapmayı düşünselerdi.” Kuzu Grup’un bir diğer büyük projesi ise Ankara’daki rezidans, stüdyo ofis ve açık çarşı fonksiyonlarını biraraya getiren 186 bin 393 metrekare inşaat alanına sahip Kuzu Effect. Kuzu Grup’un ihalesini, 2013 yılında 615 milyon lira teklif vererek aldığı Çankaya’daki Maliye Lojmanları arazisinde yükselecek proje, bir AVM’yi de içeriyor. Tüm inşaat firmaları gibi AVM yapımına da giren Kuzu Grup’un Ankara Divan’dan sonra bu ikinci AVM’leri olacak. Buna yine Çankaya’da yapılmakta olan rezidans ve ticari karması Kumru Ankara projesini de eklemek gerekiyor. İki projenin toplam yatırım maliyeti 1 milyar lirayı aşıyor.
Gelecek 10 yıl içinde uluslararası bir inşaat şirketi olmayı hedefleyen Kuzu Kardeşler yurtdışına ilk adımlarını beş yıl önce İran ve Cezayir’de aldıkları işlerle attı. 2011’de ambargoların gölgesinde kimsenin risk almadığı bir dönemde İran’a girerek bu ülkede faaliyet gösteren ilk Türk inşaat firması olmayı başardılar. İran Yol ve Bayındırlık Bakanlığı’ndan Tahran yakınlarında toplamda 57 bin konutu bulacak 750 milyon dolar bedelli Mesken Meher projesini üstlenen Kuzu Kardeşler, bunun Parand’daki ilk 20 bin konutunu iki yıl önce teslim etti. Pardis’te bulunan 37 bin konutluk kısmı ise hızla ilerliyor.
“İran yatırıma aç ve potansiyeli büyük bir pazar. Bizim 30 yıl öncesindeki halimiz gibi” diyen Özen Kuzu, ambargoların kalkışından sonra şu günlerde herkesin girmek için yarıştığı İran’a ilk giren Türk yapı firması olmaktan gururlu: “Aslında İran herkese açıktı ama ambargolardan ve güvensizlikten dolayı kimse cesaret edip giremiyordu. Biz cesaret ettik.” Kuzu Grup’un uluslararası atılımının bir diğer ayağını ise 2014’te Cezayir’in Reghia ve Buleyde kentlerinde başladığı 11 bin 700 konutluk inşaatlar oluşturuyor. Bugüne kadar 4 milyar dolar değerinde proje tamamlayan ve geçen yıl itibarıyla aktif varlıklarının büyüklüğü 984 milyon liraya dönen varlıklarının değeri ise 695 milyon liraya yükselen Kuzu Grup sadece yurt içinde sınırlı kalmayacak görünüyor. Kuzu Kardeşlerin bu hedefler doğrultusunda izleyeceği yolu ise Kuzu şöyle özetliyor: “Bundan sonra yurtdışı işlerimizi devam ettirmek istiyoruz ama öncelikle tanıdığımız ve bağlantılar kurduğumuz İran ve Cezayir odaklı sürdürmek niyetindeyiz.”
Forbes