Finansman imkanlarının artmasıyla yurtiçinde ve yurtdışında yatırımlar hızlandı. 2006 yılından itibaren ekonomi, cari fiyatlarla 157,6 oranında büyüdü. Bazı dev gruplar ise konjonktürü ve fırsatları değerlendirme yetenekleriyle adeta büyümede atağa geçti. Verisini paylaşan 34 büyük gruptan 2006-2015 yılları arasında en hızlı büyümeyi kaydeden ise özelleştirmelerin yıldızı Limak Holding oldu. Holding cirosunu 23’e katlayarak 10 milyar 336 milyon TL’ye taşıdı. Rönesans 10 katı bir büyüklüğe ulaştı.
Son 10 yılda Türkiye’de çok şey değişti. Türk şirketleri artan finansman olanaklarını değerlendirdi, dışa açıldı, pazarlarını çeşitlendirdi. Artan özelleştirme hareketiyle hacimlerini büyüttüler. Türkiye’nin 2006 yılı ihracatı 85 milyar 76i milyon 134 bin dolarken, 2015’te bu tutar 143,9 milyar dolara ulaştı.
2006 yılından itibaren gerçekleştirilen özelleştirmelerin hacmi de 70 milyar dolara yaklaştı. Sanayi tesisleri başta olmak üzere limanların tamamı, 195 kamu tesisi, 2 bin 629 bin adet arsa ve bina özel sektöre geçti. 2006 yılından itibaren ekonomi, cari fiyatlarla 157,6 oranında büyüdü. Bu ortamda Türkiye’de bazı gruplar da büyümede atağa geçti. Cirolarını ciddi anlamda katladılar.
Verisini paylaşan 34 büyük gruptan 2006-2015 yılları arasında en hızlı büyümeyi kaydeden ise özelleştirmelerin yıldız grubu Limak Holding oldu. 2006 yılında 406 milyon TL’lik bir büyüklüğe sahip olan holding, 2015 yılında bu büyüklüğü 23’e katlayarak 10 milyar 336 milyon TL’ye taşıdı.
Aynı yıllar içinde hazır giyim sektörünün en büyük oyuncusu LC Waikiki 14, IC ve Kibar Holding 11, Rönesans 10, Sinpaş 8, Acıbadem ve Yıldızlar Yatırım 6, ETS, Anadolu ve Gi’ıriş 5, Nurol, Boyner, TAV ve Index Grup 4 katı bir büyüklüğe ulaştı. Akkök, Borusan, Altınbaş ve Yıldız Holding büyüklüğünü 3’e katlamayı başardı.
ÖZELLEŞTİRME DOPİNGİ
Ciroyu katlama şampiyonlarına baktığımızda ağırlıklı olarak özelleştirme ihalelerinin yıldız grupları olduklarını görüyoruz. Özelleştirme ihalelerinde en fazla ön plana çıkan Limak ve IC’nin listenin ilk 3’ünde yer almaları bunun kanıtı.
Özelleştirmelerdeki agresif tutumuyla dikkat çeken Limak Holding, 3’üncii Havalimanı ihalesini kazanmasıyla birlikte devler liginde daha görünür oldu. Son yıllardaki büyümesinde konjonktürün etkisi olduğunu her fırsatta dile getiren Limak Yönetim Kurulu Başkanı Nihat Özdemir, mevcut temposunu gelecek 10 yılda düşürmek niyetinde değil. Hatta Özdemir, kazandıkları özelleştirmeler nedeniyle öngördüklerinin de üzerinde bir zamanda hedeflerini gerçekleştireceklerini ifade ediyor.
2023’te 5 milyar dolar ciroya ulaşmayı planlarken, 2018 yılında bu ciroya ulaşabileceklerini söylüyor.
47 yıl önce kurulan IC Holding, Galataport, Bomonti Bira Fabrikası, Antalya Havalimanı ve Sabilıa Gökçen gibi büyük ihaleleri alarak tarihinin en hızlı büyümesini yaşadı. Yurtiçinde ve yurtdışında binlerce ihale kazanan grup, son olarak 3’üncii Köprü işini de kapsayan Kuzey Marmara Otoyolu projesini tamamlamaya çalışıyor.
Kârda nereye geldiler? (Net kâr) NOT: 2006 dolar kuru 1 43, Euro kuru 1,80, olarak alınmıştır. Tablo holdinglerin büyüme sıralanmıştır.
IC Holding Yönetim Kurulu Başkanı İbrahim Çeçen, önümüzdeki 5 yıllık dönemde geçmişte gösterdikleri performansı daha yukarılara taşımak niyetinde olduklarını söylüyor. “Yurtiçinde ve yurtdışında seçkin altyapı ve üstyapı projeleri ile ilgilenmeye devam edeceğiz” diye konuşuyor.
İNŞAATÇILARIN HIZI ARTTI
Hiç kuşkusuz inşaat ve taahhüt sektörlerinin son 10 yıldaki hızlı yükselişi bu sektördeki birçok şirkete lig atlatacak fırsatlar yarattı. Sinpaş ve Nurol da bu şekilde büyüklüklerini ciddi oranda katlamayı başardı.
İnşaat ekonominin en büyük lokomotifi haline gelirken sektördeki kurumsallaşma, markalı üretim büyük mesafe kat etti. Faizlerin düşmesi ve konut kredilerinin yaygınlaşması özellikle gayrimenkulde satışların artmasına neden oldu.
2006 yılında 204 milyon TL cirolu bir şirket olan Sinpaş Holding, aradan geçen zaman içinde büyüklüğünü 8’e katlayarak 1 milyar 669 milyon TL’lik bir grup oldu. 2 bin 200 kişi istihdam eden grup, 24 şirketi bünyesinde barındırıyor.
Nurol Holding’in 2006’da 756 milyon TL olan cirosu 4 kattan fazla artarak 3 milyar 446 milyon TL’ye ulaştı. Gruba bu büyümeyi sağlayan başlıca projeler; 6,5 milyar dolarlık bir yatırım içeren Türkiye’nin en büyük yap-işlet-devret projesi olan Gebze – İzmir Otoyolu ve Körfez Geçişi projesi oldu. Yaklaşık 1,5 milyar dolarlık Ilısu Barajı ve HES projesi, 1,5 milyar dolarlık Marmaray Boğaz Tüp Geçiş Projesi ve Nurol GYO aracılığıyla, İstanbul’da toplam değeri 1 milyar doları aşan villa, konut, rezidans ve ofis projeleri de grubun büyümesine katkıda bulundu.
Nurol Holding CEO’su Uğur Doğan, ayrıca yurtdışında BAE, Katar, Gürcistan, Fas, Cezayir, Libya ve Irak’ta ağırlığı altyapı projeleri olmak üzere son 10 yılda edinilen yaklaşık 5 milyar dolarlık projelerin de grubun büyümesine katkı sağladığını söylüyor.
Rönesans Holding, yaklaşık 10 yıldır ortalama yüzde 40’lar seviyesinde büyüyerek 5 milyar 500 milyon TL’lik ciroya ulaştı. Dünyanın 21 ülkesinde ana müteahhit ve yatırımcı olarak hizmet veren grubu bu büyüklüğe taşıyan yurtdışındaki fırsatları değerlendirmesi oldu.
Capital