Maliye Bakanı Ağbal, sigara ve alkoldeki vergi artışından bütçeye 3.3 milyar lira geleceğini belirtti. Üretime teşvik edici vergi düşündüklerini söyleyen Ağbal, kamuda taşıt ve odalara standart getireceklerini belirtti.
Maliye Bakanı Naci Ağbal, seçim vaatlerinin 2016 Bütçesi’nde kuruşuna kadar karşılığının bulunduğunu söyledi. Bu yıl faiz dışı fazlanın biraz aşağı çekildiğini ama bu yolla 7 milyar lira ekstra kaynağın doğrudan üretken yatırımlara aktarıldığını belirtti. Gayrimenkul değer artışı ile sanat faaliyetlerinin ticaretinden doğan kazançların vergilemesinde yenilikler düşündüklerini ifade eden Ağbal, şu mesajları verdi:
ÜRETİME TEŞVİK EDİCİ VERGİ
Üretimde teşvik edici vergi unsurları düşünüyoruz. Dördüncü dönem geçici vergiyi kaldırıyoruz. İşletmelerin daha kayıtlı hale gelmesi için tüm giderlerini yazacakları sistem getirmeyi amaçlıyoruz. Üretimin kompozisyonunu da katma değere ve markaya göre değiştirmeyi desteklemeyi hedefliyoruz.
Türkiye büyüyor, eğitim, sağlık ihtiyacı artıyor. Deprem gerçeğimiz de var. En başta hastane, okul yapmamız lazım. 14 yılda yapılan yatırımlara rağmen ulaştırma sektörüne daha fazla kaynak ayırmak gerek. Seçim vaatlerine, yatırımlara ilave kaynak aktarımına rağmen, bütçe açığının GSMH’ye oranı yüzde 1.3’te tutuyoruz.
KİRA VE SATIN ALMAYA ORAN
Kamu büyüyor. Neden? Çünkü hizmet genişliyor, Sağlık Bakanlığı eski bakanlık değil. Ambulans sayısı, şoför sayısı, kalacakları yer ihtiyacı artıyor. Ama bazen ölçü kaçıyor. Bir bakıyorsunuz öyle bina kiralaması yapılıyor ki bir daire başkanı, müdür odası standart dışı. Bu konuda da standart getireceğiz. Yeni dönemde, araç kiralama mı satın alma mı? Bunun için belli bir oran getiriyoruz. Satın alma ile yıllık kira arasında ilişki kurulacak, gerekirse kiralama yasağı getirilecek.
İSTİSNALAR İNCELENECEK
Vergi gelirlerinin kalitesini artırmak için istisna ve muafiyetler gözden geçirilecek. Amacına ne kadar uygun diye bakılacak. Eylül ayında Vergi Harcaması Raporu yayınlayacağız. İstisnalar bütün olarak kamuoyuna sunulacak. Burada analizi iyi yapıp da başlangıçta hedeflediğimiz amacı göremezsek, daraltmamız mümkün olan istisna ve muafiyetler sayesinde bütçe açısından kazancımız olacak.
SİGARA, ALKOLDEN 3.3 MİLYAR
İyimser bütçe yapıp kalem kalem aşağıda kalmaktansa geleceğini bildiğimiz gelir ne ise onu bütçeye yazdık. Sigara ve alkolden bütçeye 3.3 milyar lira gelir getirecek tedbir aldık. Faiz dışı fazla biraz aşağı geldi ama 6-7 milyar lira üretken yatırım harcamalarına tahsis edildi.
HER VAADİN BÜTÇEDE KARŞILIĞI VAR
Muhalefet, “Bu kadar seçim vaadinde bulunuldu. Toz pembe bütçe yapacaklar” diye iddia etti. Her vaadin kuruşu kuruşuna bütçede karşılığı var. Vaatlerin brüt 30, net 20 milyar lira maliyeti söz konusu. Seçim sonrasında harcama kalemleri de oldu. Onları da bütçeye yerleştirdik.
SPEKÜLATİF AMAÇLA KULLANDILAR
Özel şirketler bakımından yüzde 75 kazanç istisnası vardı. Gayrimenkulü alıyor iki yıl elde tutuyor satıyor yüzde 75 istisna var. Birçok firma bu imkânı spekülatif amaçla kullandı. Geçenlerde bir televizyon kanalını izliyordum. Şirket sahibi “Metrekaresi bin liraya arsa aldık, proje aşamasında değeri 3 bin liraya çıktı” dedi. Daha ortada inşaat bile yok. Türkiye’de gelir ve servet atıyor. En çok gayrimenkul fiyatları artıyor. Gayrimenkul sermaye iratları ilgili gerçek gider usulüne ilişkin düzenlemeler yapıp kayıtlılığı teşvik etmek lazım.
ÖTV’Yİ ARTIRMIYORUZ
Bu yıl ÖTV’de herhangi bir artış yapmadık. Akaryakıttan maktu ÖTV alıyoruz, onu da değiştirmedik. Buna karşın vergi gelirlerinde düşüş yok. Çünkü kayıtlı akaryakıt tüketimi artıyor. Akaryakıt istasyonlarında pompalara yazar kasa uygulaması dahil geçmişte aldığımız yapısal tedbirlerin olumlu etkisi oldu.
GÜVENLİK İÇİN ÖDENEK BULUNUR
Güvenlikle ilgili harcamalar için bütçede ödeneğimiz var. Zaten güvenlik söz konusu oldu mu, ödenek hesabı düşünülmez. Ödenek bulunur. Milli Savunma, emniyet ve jandarmadan talepler geldi. Örneğin, hassas bölgelerde yeni karakollar inşa edilecek. Kamulaştırma, bina maliyetleri, ilave personel ihtiyacı var.
VEREMEYECEK HESABIMIZ YOK
Sayıştay, Meclis adına harcamalarla ilgili denetimi ne kadar kaliteli yaparsa bütçe o kadar sağlıklı olur. Sayıştay’ın varlık nedeni de bu. Sayıştay denetçilerinin ilk raporuna karşı idarenin cevap hakkı var. Meclis resmin tamamını görmeli. Denetim kalitesini artıracak ortak anlayışı yakalarsak çok daha kaliteli raporlar çıkacak. Allah’a şükürler olsun utanacak, sıkılacak bir şeye imza atmayız, atılmasına da izin vermeyiz.
SİVİL ÖRGÜTLERE ÇAĞRI
Vergi Usul Kanunu taslağını TOBB, TÜSİAD, MÜSİAD, YASED’e taslağı gönderdik. Görüş istedik. Bir şey rica ettim. Bu metni, size danışmanlık yapanlara havale etmekle yetinmeyin. Mesele güzel sözler söylemek değil. Somut öneriler sunulması. Yatırımı, üretimi teşvik edecek öneriye olumsuz bakmamız mümkün değil. Denetimle ilgili mükellef haklarının güçlendirilmesinde kararlıyız. Denetimle ilgili olumsuz algıları tersine çevirecek düzenlemeler yapacağız.
SANATA VERGİDE ALGI OPERASYONU YAPILIYOR
Roman yazarı, senarist, ressam, karikatürist gibi alanlarda stopaj dışında beyan usulüne geçmeyi düşünmüyoruz. Bunun içinde bilgisayar yazılımı da var. Yani, bizatihi sanatı üretenlere yönelik bir yaklaşım değil, üretilmiş sanatsal faaliyetleri pazarlayanlara yönelik yeni vergi yaklaşımı söz konusu. Öyle rakamlar elde ediliyor ki, yüzde 17 stopaj deyip, beyanname getirmemek doğru değil. Mevcut sistemde bu kapsamdaki herkes yüzde 17 stopaj ödüyor. Gideri ne olursa olsun bakmıyoruz. Diyoruz ki, 220 bin lirayı geçerse beyan edeceksin. Hiçbir şekilde defter tutmak zorunda olmayacaksın. Kişi beyanname verse bile iki yol var. Belgelerini sunmak koşuluyla gerçek gider usulü veya yüzde 25 götürü gider dedik. Sanatçılara özel vergi yok. Algı oluşturmaya çalışılıyor.
GAYRİMENKUL İÇİN YENİ TARİFE
Gelir Vergisi Yasa Tasarısı üç yıldır Meclis’te. Çok sayıda yenilik içeriyor. Örneğin, değer artış kazancını disipline eden hükümler getiriyor. Evi aldınız 5 yıldan sonra sattınız. 1 milyonluk evi 5 milyona sattınız, bir kuruş vergi yok. İster 1 yıl, isterse 10 yıl sonra elden çıkarın değer artış kazancı olmalı ama yıllar içinde azalan vergi tarifesi uygulanmalı.
AĞBAL SABAH’A KONUK OLDU
Maliye Bakanı Naci Ağbal, Sabah Gazetesi Ankara Temsilcisi Okan Müderrisoğlu ve ekonomi muhabiri Hazal Ateş’in sorularını yanıtladı.
Sabah