Gayrimenkul sektör temsilcileri, stokları eritmek, yabancı yatırımcıyı Türkiye’ye çekmek ve kentsel dönüşüme kaynak oluşturmak için fonları çıkış noktası olarak görüyor.
TÜRKİYE’de sermaye piyasalarının geliştirilmesi ve derinleştirilmesi kapsamında Sermaye Piyasası Kurulu’nun (SPK), 2014’te yasal altyapısını hazırladığı gayrimenkul fonlarına ilgi giderek artıyor. Bugünlerde alternatif kaynak yaratma arayışı içinde olan gayrimenkul sektörü temsilcileri, fonlardan umutlu. Şu ana kadar sektörde 6 gayrimenkul portföy yönetim şirketi kurulurken, bu sayının kısa süre içinde hızla artması bekleniyor. Yabancı yatırımcıları da Türkiye’ye çekmesi hedeflenen gayrimenkul yatırım fonlarının küresel büyüklüğü 110 milyar doları aşıyor.
FİNANSAL ÇEŞİTLİLİK GEREK
Hem bireysel hem kurumsal yatırımcı için Türkiye’de yeni ve önemli bir enstrüman olarak görülen fonlar tek seferde daha fazla sayıda ve daha büyük gayrimenkullere yatırım olanağı sunuyor. Bireysel tasarrufların bir araya getirilmesi ve profesyonel kişiler gözetiminde yatırımların değerlendirilmesine olanak sağlayan bu fonlar aracılığı ile bireysel yatırımcı ev dışında otel, hastane, otopark, yurt gibi farklı yatırımlarında bir parçası olabiliyor. ‘Sat-yap’ modelinin sektör için risk olduğuna, değinen sektör temsilcileri, ‘finansal çeşitlilik zamanı geldi’ mesajı veriyor. Sektörün kurumsallaşması, yabancı yatırımcının Türkiye’ye gelmesi, stokların erimesi ve 450 milyar dolara mal olması beklenen kentsel dönüşüm başarılması için yeni finansal modellerin önemine dikkat çekiliyor.
BAŞVURU VE ONAYLAR ARTTI
Türkiye’nin ilk gayrimenkul yatırım fonunu kuran 24 Gayrimenkul Portföy Yönetim Şirketi (GPY) geçtiğimiz aylarda Suudi Arabistan’ın köklü şirketlerinden Al-Zamil Grup ile gayrimenkul yatırım fonları kurmak üzere anlaşma imzaladı. Başlangıç olarak 500 milyon lira büyüklükle faaliyete geçecek bu fonların, kısa süre içerisinde 1 milyar lira büyüklüğü ulaşması bekleniyor. Şirket şimdilerde 3’üncü fon için hazırlık yapıyor. Öte yandan Türkiye’nin ilk gayrimenkul portföy yönetim şirketi olarak Re-Pie Gayrimenkul Portföy Yönetimi AŞ; Anadolu Stratejik Gayrimenkul Yatırım Fonu, Milenyum Gayrimenkul Yatırım Fonu ve Maslak 1453 Gayrimenkul Yatırım Fonu’nun kuruluşuna izin aldı.
STOKLARI ERİTİR
Türkiye’de şimdiye kadar 6 GPY kurulduğunu ve bunun kısa sürede artacağını belirten 24 GPY Yönetim Kurulu Başkanı Aziz Yeniay, “Fonlarla birlikte yerli ve yabancı yatırımcı güvenli bir limanda buluşacak. Profesyoneller ellerle spekülasyonlardan ve riskten uzak bir yatırım aracı gelişiyor. Fonlar gayrimenkulde oluşan stokların eritilmesinde de önemli rol oynayacak” dedi. Yeniay, 10 yılda 10 milyar liralık büyüklüğe ulaşmayı hedeflediklerini söyledi.
FONLAR UMUT VERİCİ
Gayrimenkuldeki finansal riskleri değerlendiren Re-Pie GPY Yönetim Kurulu Başkanı Haluk Sur, şunları söyledi: “Sektöre yeni kaynak girişi gerekli. Önümüzde 450 milyar dolara mal olacak bir kentsel dönüşüm süreci var. Ama bu demek değil ki elini kolunu sallayan bu işi yapabilir. Sektörün yüzde 85’i küçük yatırımlar ve bunun önemli bir kısmı merpen altı. Bir de ön satışa dayalı bir risk var. Öz kaynağı yeterli olmayan firmalar satarım yaparım anlayışı ile ilerleyince, satış sorunu da yaşanınca bu tüm pazarı olumsuz etkiliyor. Gayrimenkul fonları bu alanda son derece umut verici bir enstrüman. Gayrimenkule yatırım yapmak isteyen ama hisse senetleri ile uğraşmak istemeyen önemli bir kesim var. Borsaya girmeden gayrimenkule direk ortak olma imkanı veren gayrimenkul fonları en az 5 en çok 10 yılda 13-14 milyar dolarlık büyüklüğe ulaşır.”
VERGİ AVANTAJI ÖNE ÇIKARIYOR
GAYRİMENKUL fonları ile yabancı yatırımcıların Türkiye’ye ilgisinin artacağını belirten Ağaoğlu Şirketler Grubu Murahhas Azası Hasan Rahvalı, “Vergi avantajı sayesinde yabancıların fon üzerinden yatırımı artacak. Kiralama ve işletme işlemlerini portföy yönetim şirketleri yapacağı için yabancı için pratik bir uygulama olacak. Biz Maslak 1453 projesinin ticari birimlerine talip fonun yanında bu alanda başka oluşumlar da planlıyoruz. 1 yılda 1 milyar dolarlık fon büyüklüğüne ulaşmayı hedefliyoruz” diye konuştu. Gayrimenkul fonları kurumlar vergisinden muaf. Yatırımcı için yüzde 35 olan vergi yükü gayrimenkul fonlarında yüzde 10.
DÜZENLEME GEREK
FONLARIN gayrimenkul sektörüne yeni bir hareket getireceğini ve yerli-yabancı pek çok yatırımcı ve geliştiriciler tarafından tercih edileceğini belirten Soyak CEO’su ve Re Pie GPY Yönetim Kurulu Üyesi Emre Çamlıbel, “Fonların mevcut mevzuat çerçevesinde geliştirme projelerine hiçbir şekilde yatırım yapamaması, gayrimenkul şirketlerine yatırım açısından yüzde 20 oranında bir sınırlamaya tabi olması ve uzun dönemli kira getirisi sebebiyle alışta yüklendiği KDV’yi çok uzun süre taşımasının yaratacağı finansman maliyeti gibi konuların ciddiyetle ve acilen gözden geçirilmesi ve tebliğin bu kısımlarının geliştirilmesi gerekiyor” dedi.
Hürriyet