Doğu ve Güneydoğu’nun fotoğrafını çeken oda başkanları, Milliyet’e öneri, ihtiyaç ve planlarını anlattı. İşsizlikle mücadele için öne çıkan öneri, daha çok Ege illeriyle özdeşleşen tekstil oldu.
Diyarbakır Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ahmet Sayar: “Mobilya, yapı kimyasalları, elektrik-elektronik, Diyarbakır’da üretim potansiyeli olan alanlar. Diyarbakır’ın 6.5 milyon dönüm ekilebilir arazisi var. Son derece verimli araziler. Burada yetişen ürünün hammadde olarak sanayi ürününe dönüşme potansiyeli çok yüksek. Kuru gıdadan tutun, konfeksiyona kadar.
Mesela pamuğu üretirsiniz, entegre olarak kumaş ve tekstile kadar gelişim olabilir. O yönde bir gelişim şu anda da var. Emek yoğunluklu sektör olduğu için genç nüfusa da ihtiyaç var. Diyarbakır’ın yaş ortalaması 22. O anlamda da tekstil önemli bir sektör. İşsizlik için de önemli bir sektör. Tekstil fazlaca teknik meslek gerektiren bir iş değil. Kısa zaman içinde o mesleği öğrenebiliyorsunuz. İşe katılım açısından da iyidir.
Sur’da turizm
Gençler tekstille işe katılır, daha sonra farklı, daha fazla nitelik isteyen işlerde çalışabilir. Kuru gıdada makarna fabrikası olabilir. Turizm, sanayi dışında en fazla potansiyele sahip sektör. Sur’un tarihi değerlerinin korunması her türlü bu sektöre katkı sağlar. Teşvik paketlerinin tam amacına ulaşabilmesi için her şeyden önce uygun yatırım ortamını oluşturmak gerekiyor. Bu 23 il sosyoekonomik olarak birbirine benzeyen iller olabilir, aynı zamanda her ilin potansiyeline göre teşvik destekleri vermek gerekiyor. Diyarbakır’ın kalkınma için, sanayi üretimi için gelecekte potansiyelini ortaya çıkarabileceğimiz alan, tarıma dayalı sanayidir. Sanayi yatırımları için uygun arsa yatırımlarını hızlı bir şekilde oluşturmak gerekiyor.”
Mermer ve güneşte iddialı oluruz
Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mustafa Uslu: “Bizim önde gelen, revaçta olan sektörümüz tekstil. Bunun yanında gıda ve turizm. Gerisinden gelen de mermer sektörü. Dünya mermer rezervinin yüzde 4’ü adıyaman bölgesinde. Bu inanılmaz bir zenginlik. Çok kısa bir süre içerisinde Adıyaman mermer sektöründe çok ciddi bir yere gelir diye düşünüyorum.
Bunun yanında Nemrut turizm açısından önemli. Tabii bunun yanında sahabe Safvan bin Muattal Hazretleri. Adıyaman aynı zamanda bir tarım kenti. Entegre tesislerimiz var. Avrupa’nın bir yerine paketlenmiş gıdayı gönderiyoruz. Adıyaman olarak Türkiye’de 5 ilden biriyiz. Panelle ilgili, güneş enerjisiyle ilgili. Yenilenebilir enerjide en önde gelen illerden bir tanesi. Sıralama yaparsak tekstil, gıda, mermer, güneş enerjisi, gıda üzerine paketleme işi – un fabrikaları 4 tane ana eksende toplayabiliriz.
Ordu’ya ve polise üniforma dikelim
Batman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Abdulkadir Demir: “İşsizlik oranımız yüzde 25. 10 kişiden birisini Suriyeli çalıştırabilirsiniz maddesi de eklenince işsizlik oranlarımız nereden bakarsanız bakın yüzde 35, 40’larda. Biz hem sanayi olsun, hem istihdam olsun istiyoruz.
Teknoloji o kadar ilerlemiş ki devasa fabrikalarda 5-10 kişi çalışıyor. Özellikle bu bölgelerde tekstil kentleri oluşturulmalı. Türk Silahlı Kuvvetleri, polis ve korucuların elbiseleri zorunlu bu tekstil kentlerde dikilsin. İhaleyle mi yapılıyor bilmiyorum. Bizi ilgilendiren konu, tekstil kentlerin oluşturulması, bu tekstil kentlerde dikim yapılma şartı. Bu yapılınca işsizliği bir anda sıfıra indirme şansımız var. Mutlak yapılması gereken bir proje.
3 ayda kurulur
Cevdet Yılmaz Kalkınma Bakanı iken de söyledim. Bana Cevdet Bey, güzel bir proje dedi. Tekstil kentleri oluşturmak 3 ayda olur. Sonuçta prefabriktir, altyapı çok yoktur. Bir elektrik çekiliyor, bir makine kuruluyor, gelsin diksin. Bölgede terör var. Bu vesileyle çocuklarımızı sokaklardan, o tuzaklardan da çekmiş oluruz. Bir çocuğu biz sahiplenmiyorsak, terör örgütlerine kendi elimizle itiyorsak, bunlar canlı bomba oluyorsa, gelip yüzlerce canımızı alıyorsa, orada bir sorumluluk hissediyorum ben. Benim şu anda yatırım yapacak bir karış yerim yok. Teşvikler güzel, cezbedici ama ben yatırım alamayacağım ki burada. Organize sanayi bölgesi yok. Yatırımcı geliyor yer veremiyorum.”
Milliyet