Bağdat Caddesi’nde aylık kira talepleri 8-10 bin TL’lere dayanınca bölgedeki dönüşüm de tıkandı. Bağdat Caddesi uzun süredir dev bir şantiye görünümünde. Kentsel dönüşümüne en hızlı adapte olan bölgelerden biri olan caddede, her sokakta en az 2-3 inşaat sürüyor. 2015 yılında caddede verilen ruhsat sayısı 1.000’i geçti. Müteahhitler Cadde’de iş yapmaya hevesli, ev sahipleri eski evlerini yenilemek için can atıyor. Bağdat Caddesi’nde şimdiye kadar tablo böyleydi. Ancak bölgede iş yapan müteahhitler son dönemde bu durumun değişmeye başladığını ifade ediyor. Tablonun değişmesinin nedeni ise müteahhitlerden talep edilen yüksek kira ve taşınma bedelleri ile hak sahibine ödenen payın yüzde 85’lere dayanması.
ÜÇ KATINI İSTİYORLAR
Kentsel dönüşümün gereği olarak, müteahhitler, evi yenilenecek ev sahiplerinin kirasını ve taşınma bedellerini evin teslim tarihine kadar ödemekle yükümlü. Ancak müteahhitlerin iddiasına göre evsahibinin evi yapılırken mağdur olmaması için geliştirilen bu uygulama, uzun süredir ciddi anlamda suiistimal ediliyor. Talep edilen kiraların aylık 8-10 bin TL’lere kadar dayandığını ifade eden müteahhitler, bu koşullarda iş yapmanın mümkün olmadığını, Cadde’nin ‘inşaat mezarlığına’ dönme riskiyle karşı karşıya olduğunu ifade ediyorlar. 42 yıldır Cadde’de iş yapan ve Bağdat Caddesi müteahhiti olarak tanınan Teknik Yapı’nın patronu Nazmi Durbakayım, “Bir deprem gerçeğiyle karşı karşıyayız. Kentsel dönüşüm yasasının çıkarılma nedeni de bu. Ancak çoğu evsahibi bunu görmezden gelip, olaya ‘rant’ olarak bakıyor. 2-3 bin TL kira getirisi olmayan evler için istenen rakamlar 8-10 bin TL seviyelerine kadar çıktı” diyor.
MALİYETTEKİ PAYI YÜKSELDİ
Uzun süredir caddede iş yapan, bölgenin ‘yerlisi’ olan inşaatçıların bu koşullara yanaşmadığını ancak, bölgeye sonradan giren müteahhitlerin, sadece tabelasını Cadde’ye koymak adına bu koşulları kabul ettiğini vurgulayan Durbakayım, “Yüksek kira ve taşıma bedellerinin toplam maliyetteki payı yüzde 15’e kadar çıktı. Bunun geri sarması çok büyük sıkıntılardan sonra olacak. İnşaatların atıl kalması gündeme gelebilir. Umuyoruz ki Bağdat Caddesi inşaat mezarlığına dönmez” diye anlatıyor.
Rayiç bedel belirlenmeli
Mağduriyetler yaşanmadan önce bu konunun gündeme gelmesi gerektiğini vurgulayan Durbakayım, “Yol yakınken, belediyeler, bakanlık bu konuya el atmalı. Kira bedelleriyle ilgili bir rayiç belirlenmeli ve bu rayicin dışına çıkılmamalı” diyor.
8 bin lira isteyip 1.500 TL’lik evde oturanlar bile var
Aydoğan İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı İrfan Aydoğan da maliyetlerin yüksek boyutlara çıkmasının dönüşümü baltaladığını belirterek, bölgeye yeni oyuncuların girmesiyle birlikte hak sahiplerine verilen pay yüzde 85’lere kadar çıktı. Kira bedellerinde ise rayiçlerin çok üzerinde rakamlar telaffuz ediliyor. Ev sahiplerinin müteahhitlerden 6-8 bin TL kira bedeli alıp, Ümraniye’de gidip 1500 TL’lik evde oturduğunu duyuyoruz. Yani bu kira bedelleri rant aracına dönüşmüş durumda. Piyasayı bilmeyen müteahhitler de bu bedelleri ödeyerek, kaldıramayacakları bir yükün altına giriyorlar” değerlendirmesinde bulundu.
Binaların çoklu dönüşümüyle yeşil alanlar artar Caddedeki kentsel dönüşümde tek sorunun yüksek maliyetler olmadığına dikkat çeken müteahhitler, “Kentsel dönüşümde özellikle parsel bazında değil de ada bazında projeler geliştirilmeli” diyor. İrfan Aydoğan, “Ada bazına geçtiğimiz zaman beton yığınları azalacak, yeşil alanları fazla ve sosyal donatılı olan projeler geliştirilecek. Bu anlamda geçtiğimiz günlerde hükümet, tek bir binanın dönüşümünden ziyade birkaç binanın aynı anda dönüşümü konusunda çalışmalarda bulunuyor. Biz de bunu destekliyoruz. Kentsel dönüşüm, o yerin sosyal donatıları ve yeşil alanlarıyla birlikte yeniden yapılandırılması anlamına geliyor. Bağdat Caddesi’ndeki yeni yapılan apartmanlarda ise bahçeler otoparka dönüşüyor. Yeşil alan oldukça az. Bu konuda bir düzenleme şart” diye anlatıyor.
Akşam