İrtifak hakları şahsi irtifak hakları ve arzî irtifak hakları olmak üzere ikiye ayrılıyor. Peki, arzi irtifak hakkı nedir? Arzî irtifak hakkı nasıl kurulur? diyorsanız işte yanıtı…
Arzi irtifak hakkı nasıl kurulur?
İrtifak hakkına ilişkin bilgilere Medeni Kanun kapsamında yer veriliyor. Medeni Kanunun 779’uncu maddesinde iritfak hakkı şu şekilde tanımlanıyor; “Taşınmaz lehine irtifak hakkı, bir taşınmaz üzerinde diğer bir taşınmaz lehine konulmuş bir yük olup, yüklü taşınmazın malikini mülkiyet hakkının sağladığı bazı yetkileri kullanmaktan kaçınmaya veya yararlanan taşınmaz malikinin yüklü taşınmazı belirli şekilde kullanmasına katlanmaya mecbur kılar…”
İrtifak hakkında yapılan işleminin imar mevzuatına uygunluğu onaylattırılıyor. (Onay mercii; işleme konu parseller belediye ve mücavir alan sınırları içinde ise belediye encümeni; mücavir alan dışında ise il özel idaresi oluyor.)
İrtifak hakkı işlemi; teknik yönü olması nedeniyle kadastro müdürlüklerini; tescili gerektirmesi nedeniyle de tapu müdürlüklerini ilgilendiriyor. İrtifak hakları şahsi irtifak hakları ve arzî irtifak hakları olmak üzere ikiye ayrılıyor.Peki, arzi irtifak hakkı nedir? Arzî irtifak hakkı nasıl kurulur? diyorsanız işte yanıtı…
Arzî İrtifak Hakları
Arzî irtifak hakları, bir taşınmaz aleyhine başka bir taşınmaz lehine kurulan irtifak çeşidi olarak biliniyor. (MK.md.779) Bu hakka “Taşınmaz İrtifakı” da deniyor.
Arzî irtifak haklarında karşılıklı iki gayrimenkul bulunuyor. Bunlardan lehine irtifak kurulan gayrimenkule hakim (yararlanan) gayrimenkul aleyhine irtifak hakkı kurulan gayrimenkul ise hadim (yükümlü) gayrimenkul deniyor.
Arzî irtifak hakkı, belli bir şahıs lehine değil, belli bir gayrimenkul lehine kurulduğu için yararlanan (hakim) gayrimenkule sahip olan, irtifak hakkına da sahip olur. Buna karşılık yükümlü taşınmazı sonradan iktisap edenler de bu yükümlülüğe katlanmak zorunda oluyor.
Arzî irtifak, lehine kurulduğu gayrimenkule bağlanıyor. Ondan ayrı olarak devredilemiyor. Gayrimenkulün devrinde de bu hakkın devrinin istisna (ayrık) tutulması mümkün olmuyor.
İrtifak hakkı için gerekli belgeler nelerdir?
Özge ÖZDEMİR/Emlaktagundem.com