Kamulaştırma prosedürlerinin Bakanlar Kurulu Kararı ya da kanunlarda sayılan özel durumlarda hızlandırılarak yapıldığı kamulaştırma uygulamasına acele kamulaştırma adını alıyor. Peki acele kamulaştırma nasıl yapılır? diyorsanız işte yanıtı…
Acele kamulaştırma nasıl yapılır?
Acele kamulaştırma; kamulaştırma prosedürlerinin Bakanlar Kurulu Kararı ya da kanunlarda sayılan özel durumlarda hızlandırılarak yapıldığı kamulaştırma uygulaması oluyor. Peki acele kamulaştırma nasıl yapılır? diyorsanız işte yanıtı…
Acele kamulaştırmada aslında kamulaştırmaya yönelik tüm işlemler yapılıyor. Farkı ise bunların kamulaştırma işleminden sonra yapılması oluyor. Acele kamulaştırma da öncelikle 2942 Sayılı Kanunun 8. Maddesine göre oluşturulan Kıymet Takdir Komisyonu tarafından kamulaştırılacak yer için kıymet takdiri yapılacak ve kamulaştırma işlemi bu kıymet takdiri üzerinden kamuca sonlandırılıyor. Kamulaştırmaya dair yapılması gereken işlemler ise “aciliyet” olması sebebiyle kamulaştırma işleminin yapılmasının akabinde yapılıyor. Aslında burada yapılan işlem kamulaştırma bedelinin tespit edilmesi ve işlemin gerçekleştirilmesi oluyor.
Acele kamulaştırma dava şeklinde görülüyor. Kamu mahkemeye başvurup yerin değerini tespit ettirip kamulaştırma kararı alıyor. Mahkeme burada sadece bir tespit makamı gibi oluyor. Kamu yararının varlığına kanaat getirmesi ve Kıymet Takdir Komisyonu tarafından tespit edilen taşınmazın bedelinin taşınmazın malin sahibinin banka hesabına bloke edilmesi davanın kabulü için yeterli oluyor.
Acele Kamulaştırma davası bir nevi delil tespiti davası oluyor. Davanın kabul edilmesi tapuda malik olarak kişinin değişmesine sebep olmuyor. Bu davanın kabulü ile idare orada kamu yararı olan işlemi yapabiliyor. Fakat işlemler sona ermiyor. Tıpkı normal kamulaştırma sürecindeki gibi işlemler aynen yapılıyor. İdare öncelikle malın sahibi ile anlaşma yoluyla satın almayı deneyecektir. Bu işlemde uzlaşma olursa belirlenen bedel ödenerek kamulaştırma işlemi sonlandırılıyor. Fakat uzlaşma sağlanamazsa idare tarafından ayrıca “Kamulaştırma Bedelinin Tespiti ve Tescil” davası açılıyor. Uygulamada bazı durumlarda idare işi sürüncemede bırakma amacıyla zaten kamu yararı olan acil konuyu çözdüğü için açmıyor.
Bu durumda malın sahibi de bedelin tespitine yönelik bir tespit davası açabiliyor. Ayrıca makul sürede idare tarafından Bedel Tespiti ve Tescil davası açılmaz ise malın sahibi kamulaştırmasız el atma sebebiyle tazminat davası açma hakkına haiz oluyor. Yerleşik yargı içtihatlarında belirtilen makul süre 6 ay oluyor. Bu süre içerisinde idarenin tescil davası açması gerekiyor.
Acele kamulaştırma ne demektir?
Özge ÖZDEMİR/Emlaktagundem.com