Eskişehir Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Gazi Çelik: Eskişehir kentsel dönüşümde diğer illere göre geri kaldı. “Kentsel dönüşüm” ve “Afet Riskli Alan” içerisine alman mahalleler de ne konut satılıyor ne de almıyor. Bu sürecin hızlanması gerekir. Bu konuda vatandaşlar yetkili kurumlarca bilgilendirilmeli…
Emlak Komisyoncuları Odası Başkanı Gazi Çelik, Eskişehir Anadolu gazetesinden Sadi Seda’nın sorularını yanıtladı. Çelik, Eskişehir’in “Kentsel Dönüşüm” ve “Afet Riskli” alanlardaki çalışmaları tamamlamakta çok geç kaldığım, bazı illerde bu çalışmaların sonuna gelindiğini söyledi.
Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen’e çağrıda bulunarak konut sahibi vatandaşların daha fazla mağdur olmamaları için çalışmaların bir an önce tamamlanmasını istedi.
Çelik, gayrimenkul alacak vatandaşları da uyararak, mağdur olmamaları için gerek komisyoncudan gerekse müteahhit ve yap-satçılardan ev alırken tapu kayıtlarının incelenmesi, konutu veya gayrimenkulü yerinde görmeleri, Emlak Komisyoncuları Odası’na kayıtlı emlakçılarla alış veriş yapmaları tavsiyesinde bulundu.
KENTSEL DÖNÜŞÜMDE HIZ KAZANMALIYIZ
Eskişehir kentsel dönüşümde diğer illere göre geri kaldı. “Kentsel dönüşüm” ve “Afet Riskli Alan” içerisine alınan mahallelerde ne konut satılıyor ne de almıyor. Bu sürecin hızlanması gerekir. 6306 Kentsel Dönüşüm Yasası ile Eskişehir’in kentsel dönüşümde hız kazanması gerekir. Yaptığım araştırmalara göre diğer şehirlere göre çok zayıf olduğunu gördük, ilimizde kentsel dönüşüm projesi belediyelerden sorguladığımız kadarıyla yaklaşık yüzde 50-60’larda gibi bir durum var.
Kentsel dönüşüm kapsamında eski binaların yenilenmesi durumunda şehrimize baktığımızda 40 yıllık 50 yıllık binaları çarşı merkezinde görüyoruz. Bu binaların proje kapsamında yenilenmesi ve devletten destek alması gerekir. Diğer şehirler bunu çok hızlı bir şekilde yapmışlar, yapıyorlar. Biz Eskişehir olarak çok geri kaldık. Hepimizin bildiği gibi Kentsel Dönüşüm Projesinde bazı masrafların devlet tarafından karşılandığını, harçların alınmadığını görüyoruz ama şehrimizde harçların çift başlıklı olduğunu görüyoruz Bazı kurumların aldığım, bazı kurumların almadığım gördük. Bunlar insanların bu işten soğumasına sebep oluyor.
Kentsel dönüşüm kapsamında yine kira yardımlarının düzensiz olduğunu belirledik. Muaf olunan ücretlerin tahsis edilmemesi lazım. Tapu harçları, belediye harçları, asfalt parası alınmaması lazım. 6306 Sayılı Yasanın 57. maddesinde belirtilmiştir, tüm tapu ve harç masraflarından halkın muaf olacağı belirtilmiştir. Buna rağmen bazı kurumlar alıyor bazıları almıyor”.
GAYRİMENKUL SAHİPLERİ BİLİNÇSİZ
Benim yaptığım tespitlere göre geri kalmanın başlıca sebepleri 6306Sayılı Kanun’un kentsel dönüşümünde Eskişehir’de yasaların iyi duyurulmadığım gördük.
Şehrimizde kentsel dönüşümle ilgili gayrimenkul sahiplerinin bilinçsiz olduğunu tespit ettik.
Ayrıca yaptığım araştırmalarda projenin tam tanıtılmadığını belirledik. Projeyle ilgili konferansların verilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Çünkü Eskişehir kültür başkenti seçilmiş bir şehir, yaşanılabilir bir şehir. Kentsel Dönüşüm Projesi’nin bir an evvel hızlandırılması gerekir. Çarşı merkezinin her yerini şantiye olarak görmek isterdim. Yasa çok iyi olmasına rağmen Eskişehirliler buna duyarsız kaldılar. İşte burada da bizim suçumuz var. Belki biz duyuramadık, belediyeler duyuramadı. Eskişehir’i yöneten insanların bir an evvel atağa kalkıp kentsel dönüşümle ilgili Eskişehirlileri bilgilendirmeli. Bir an evvel eski binaların ve depreme dayanıklı olmayan binaların Kentsel Dönüşüm Projesi’ne katılması lazım. Devlet dairelerinin de çift başlılıktan kurtulmaları lazım.
EMLAĞIN KENDİSİNE AİTLİĞİNİ ARAŞTIRIN
Hepimizin hayalidir bir ev sahibi olmak ve kira yükünden kurtulmak. Kira ödemek bizim sırtımızda sürekli taşımak zorunda olduğumuz bir kamburdur adeta. Son birkaç yıldır düşen kredi faizleri ve uzayan vade seçenekleri ile kimilerimiz umutlandırsa da dikkat etmemiz gereken bazı noktalar var.
Satıcı görünen kişinin kimliğine göre satılacak yerin maliki olup olmadığı muhakkak araştırılmalıdır. Varsa tapu senedi istenilmeli, tapu dairesinden bu yerin o kimse adına kayıtlı olup olmadığı muhakkak teyit edilmelidir. Taşınmaz, Satıcı görünen kimse adına kayıtlı ise üzerinde taşınmaz malın kıymetini azaltacak bir kayıt (haciz, ipotek, irtifak gibi), tapuda devrine bir engel bulunup bulunmadığı tapu görevlilerine sorularak öğrenilmelidir. Kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulmuş bir yer alınacak ise yönetim planı mutlaka incelenmelidir.
Burayı aldıktan sonra bu yönetim planındaki hükümler yeni maliki (sizi) de bağlayacaktır. Bir yerde kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulup kurulmadığı tapu müdürlüğüne sorularak öğrenilebilir. Ayrıca tapu kütüğünün beyanlar sütununda buranın bir yönetim planı olduğu yazılıdır Alıcı burayı satın alırken düzenlenen satış resmi senedinin arkasına yönetim planının varlığı yazılır ve altı Alıcı’ya imzalatılır. Atılan bu imza ile yönetim planındaki tüm hükümler kabul edilmiş olur.
EMLAKÇILAR ODASINA KAYDINIZI YAPTIRIN
Kayıtsız olan arkadaşlarımız hem yasanın çıkmasına hem de oda kaydı yaptırmaları anlamda mağdur olmamak için bir an evvel kayıtlarını yaptırmaları gerekiyor Vatandaşlarda oda kaydı olmayan emlakçılardan alışveriş yapmasınlar. İleride herhangi bir sorun yaşarlar, farklı bir durum olur, mağduriyet yaşarlar. Bize geldiklerinde eğer bize oda kaydı yoksa bizim hiçbir yaptırım şansımız olmuyor, yardıma olamıyoruz. Ama oda kayıtlı olan sorunlarda mutlaka bir çözüm yolu buluyoruz. Karşılıklı iki tarafı anlaştırıyoruz.
SATICININ ADRES VE TELEFONLARINI ALIN
Tapudaki masrafların kimin tarafından ödeneceği konusunda anlaşmaya varılmalı ve bu husus satış protokolüne yazılmalıdır.
Tapu müdürlüğüne kadar gelen pek çok işlemde sırf bu masrafları kimin ödeyeceğinde anlaşmaya varılmadığından taraflar anlaşmazlığa düşerek satıştan vazgeçebilmektedir. Bu durumda alıcı parasını hazırlayıp geldiğinden zarara uğramaktadır. Mutlaka daha sonradan satıcının bulunabileceği adres ve telefonların alınması gerekir. Pek çok sebepten ötürü satış sonrasında da satıcıya ulaşmanız gerekebilecektir. Taraflardan birinin cayması halinde cezai şart ödeyeceği satış protokolüne yazılmalı ve cezai şart miktarı belirlenmelidir. Genelde alıcı vazgeçerse verdiği kaparo yanar.
Satıcı vazgeçerse aldığı kaparo ile birlikte bir o kadar daha ödeme yapar. Satış gününe kadar işlemiş emlak vergisi, çevre temizlik vergisi, su, elektrik, doğalgaz, apartman aidatı, telefon, kablolu telrvizyon gibi borçların kimin tarafından ödeneceğini kararlaştırılmalıdır.
Çünkü Kat Mülkiyeti Kanunu na göre bu borçların teminatı gayr imenkuldür. Bu itibarla, alacaklı idare gayrimenkul üzerine haciz koyarak gayrimenkulün satışım isteyebilir. Bu yüzden satıcıdan bu idarelerden alınmış… Borcu yoktur.” yazısının getirilmesini istemekte yarar vardır. Bu mümkün olamazsa bu borçlardan sorumluluğun satıcıya ait olduğu protokole yazılmalıdır.
SEKTÖRDEKİ DURGUNLUK SONA ERDİ
7 Haziran seçimleri öncesi piyasalarda ciddi bir durgunluk vardı. Seçimler bitti hemen Pazartesi günü o kadar yoğun bir şekilde tapu dairesine yansıdı ki anlatamam. Boş ve sakin geçen tapu dairesi sanki bir sihirli el dokundu ve tapu dairesi tıklım tıklım oldu.
Emlak Komisyoncuları ile çalışın
Son yıllarda sahte Emlak Danışmanları türedi. Büroları yok. Bunlar vatandaşları mağdur ediyor. Vatandaşlar tanıdıkları, bildikleri Emlak Komisyoncuları ile çalışsınlar. Mutlaka satış sözleşmesi yapsınlar. Sözleşmenin bir nüshasını da kendileri alsınlar. Ayrıca bazı art niyetli kişiler noterlerden büyük bir arsanın veya kontların satış yapma yetkilerinin de kendilerinde olduğuna dair belge çıkarttıkları tespit edildi. Vatandaşlarımız bunlardan da alış veriş yapmamalı. En güvenilir satıcılar Emlak Komisyoncuları Odası’na kayıtlı Emlak Danışmanlardır. Odaya kayıtlı emlak danışmanlarıyla aracılık kurulmalı.
Banka faizleri düşürülmeli…
Tepebaşı Belediyesi’de kendi bölgesinde bir sanayi çarşısı açmalı. Tepebaşında oturan vatandaşlar araçlarını yaptırmak için kilometrelerce yol kat etmemeli. Tepebaşında da sanayi çarşısı açılırsa bu ilçemizdeki vatandaşlarımız Odunpazarı ilçesine gitmek zorunda kalmazlar.
Tepebaşı Belediyesi Çukurhisar’a kadar olan alan içerisinde imarlı arsalar üretmeli. Konut faizleri 5-6 yıl önce 0.65’lerde idi. Bugün 1.30’lara yükseldi. Rusya ve Suriye krizleri faizleri artırdı.
Konut faizleri daha aşağılara çekilmeli. Bu gerçekleşirse piyasalar da hareketlenmiş olur.
Eskişehir Anadolu