Türkiye’nin 1 numaralı emlak ve konut editörü Tebernüş Kireçci, kendi Twitter hesabı http://twitter.com/TebernKireci1’den “Doların yükselmesini kim istiyor? Doların düşmesini kim istiyor?” başlıklı analizini kaleme aldı. İşte Kireçci’nin 13 maddelik analizi…
1) Dolar yükselecek mi? Düşecek mi? Patlama yapacak mı? Yere çakılacak mı? 15 aydır dolarla yatıp dolarla kalkıyoruz.
2) Türkiye’nin sonunu Arjantin’e veya Venezüela’ya benzetenler az değil. Önce kimlerin doların yükselmesini istediğine bakalım.
3) FETÖ’cüler, hükümet muhalifleri, dolara parasını bağlamış olanlar, turizmciler ve ihracatçılar. Devletle, hükümet arasındaki ayrımı anlamayanlar. İşi gereği dolar ve dövizin yüksek olmasını isteyenlere bir şey diyemeyiz.
4) Bunlara doların yükselişi ile ilgili malzemeyi kim veriyor? Bankacılar, ekonomistler, profesörler, eski ekonomi yöneticileri, kıyıda köşede kalmış/popülist ekonomi yazarları ve youtuberlar.
5) Doların düşmesini kim istiyor? Hayat pahalılığından canı yananlar, hükümete oy veren taban, tüm kesimlerden gerçek vatanseverler ve ithalatçılar.
6) Çıkan hengamede kimse olayların aslını astarını araştırmak ve anlamak istemiyor. Biraz da sosyal medyanın etkisiyle takım tutar gibi taraf tutuluyor. Ortalıkta dolaşan yalan yanlış ve eksik analizlerin haddi hesabı yok.
7) Dolarda son sözü kim söyler? Ekonomi yönetimi. Ekonomi yönetimi doların düşmesini istemiyor. Nedeni şu: İhracat artsın. Artan ihracat iç piyasayı canlandırsın. Ekonomi yönetimine daha yüksek dolara ve kura taraf.
8) Ama yüksek dolar ve döviz kurunun halktaki algısı ve halka yansıması kötü. Dolar yükseldiği zaman iç piyasa kilitleniyor. Yüksek dolar ve kur, enflasyon ve hayat pahalılığı olarak halka yansıyor.
9) Ekonomi yönetimi açısından “Aşağı tükürsem sakal. Yukarı tükürsem bıyık” durumu söz konusu.
10) Türkiye’de devlet ve ekonomi yönetimi duruma özelde dolara genelde dövize fazlasıyla hakim. Bunu nerden anlıyoruz? Bu kadar yaşanan hengameye rağmen doların gelip geldiği yer burası.
11) 13-14 ay önce 6.5 TL ve üzeri fiyatla dolar alanlar hala zararda. Böyle giderse zararı daha uzun süre çıkaramayacaklar.
12) Bu saatten sonra doların hayal edilen seviyeleri görmesi için -olağanüstü bir durum olmazsa- çok uzun yıllar gerekebilir. Tabi o zamana dolar diye bir para birimi kalırsa:)
13) Kaldı ki Moody’s ve Fitch’in not artıracağı günler uzakta değil.