İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizameddin Aşa, İstanbul’daki kiralık daire fiyatları, satılık konutlardaki arz-talep dengesi ve günlük kiralık evlere ilişkin yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi.
Aşa, “Eskiden kiraya verecek ev bulamıyorduk, müşteri çoktu, şimdi tablo tam tersine döndü. Yüzde 30’a kadar kirası düşen bölgeler olmasına rağmen, talep hala az. Geçen sene Beşiktaş’ta 3 bin lira olan ev şu an 2 bin 500’e, 2 bin 500 seviyelerinde olan 2 bin liraya, 2 bin seviyesinde olan ev bin 500 seviyelerine düştü.” dedi.
Aşa, AA muhabirine yaptığı açıklamada İstanbul’daki kiralık daire fiyatları, satılık konutlardaki arz-talep dengesi ve günlük kiralık evlere ilişkin yapılan çalışmalar hakkında bilgi verdi. İstanbul’da genelinde bölge ayrımı olmadan kiralık daire fiyatlarında yüzde 30’a varan düşüş yaşandığını, kiralık ev adedinin arttığını belirten Aşa şunları anlattı:
“Eskiden kiraya verecek ev bulamıyorduk, müşteri çoktu, şimdi tablo tam tersine döndü. Bir emlakçının elinde onlarca kiralık ev var. Yüzde 30’a kadar kirası düşen bölgeler olmasına rağmen talep hala az. Bu düşüşten ilk etkilenen merkezi konumlar oldu. Geçen sene Beşiktaş’ta 3 bin lira olan ev şu an 2 bin 500’e, 2 bin 500 seviyelerinde olan 2 bin liraya, 2 bin seviyesinde olan ev bin 500 seviyelerine düştü. Düşüşün bir kaç nedeninden bahsetmek mümkün. Birincisi Suriyeli akımı durdu, akın akın gelme yok, gelen geldi yerleşen yerleşti, bu faktör kalktı. İkincisi fiyat yüksekliğinden dolayı üniversite öğrencileri İstanbul’u gözden çıkardı.
Üçüncü olarak kentsel dönüşüm dolayısıyla yenilenen binalarda kapasite arttı ve artmaya da devam ediyor. Burada bir kapasite artışı yaşandı. Kentsel dönüşüm etkisi bundan sonra da devam edecek. Bundan sonraki süreçte düşüş olmasa da bir yükseliş beklemiyorum ama talep olmazsa düşmeye devam eder tabi. Şu an için fiyatların olması gereken seviyeye geldiğini söyleyebiliriz.”
Konutta devam eden projeler olduğunu, kentsel dönüşümdeki kapasite artışının da devam edeceğini anımsatan Aşa, bu anlamda düşüşlerin devam etmesinin ya da fiyatlarda gevşemenin devam edebileceğini söyledi.
Satılık konutlarda da şu an beklenen talebin olmadığını bildiren Aşa, fiyatların yüksek olduğunu savundu. Alıcı kitlenin talebine göre fiyatların talebi karşılamadığını belirten Aşa, bu yüzden müşterilerin şu an uygun fiyatlı ikinci el konuta yöneldiğini, fiyatların biraz daha gevşemesi ya da alıcının talebine uygun projelerin üretilmesi gerektiğini dile getirdi.
Müteahhitlerin bu konuda biraz “dik kafalılık” yaptığını, kurda yaşanan artışın öne sürülerek konut fiyatlarını yükseltme eğiliminde bulunduklarını ifade eden Aşa, şunları kaydetti:
“Zaten şu an elindekini satamıyorsun. Satamadığın malın nesine zam yapacaksın. Fiyatın normal olsa, şu an zaten elinde kalmaz. Vatandaş bunu alamıyorsa, demek ki fiyat yanlış ya da yüksek. Sen eğer hala ‘ben zam yapacağım’ dersen, kendi kuyunu kazmış olursun. ‘Ben satamıyorum ama zam yapacağım’ zihniyeti, ekonomide, ticarette olmaz. Zaten senin mevcut fiyatlarına alıcı yok, elinde kalmış zaten neyin zammını yapacaksın?
Kampanyalar başlatıldı, faizler düştü, bu promosyonlarda aslında beklenen talep yakalanamadı. Alıcının talebine ve alım gücüne göre şu an çok az proje var. Olanlarda çok uzak mesafelerde. Adam dağın başına ev yapıyor, bahçesine havuz koydu diye lüks segment diye metrekaresine 5 bin lira fiyat veriyor. Böyle bir mantık yok. Alıcının talebinin anlaşılması, fiyat limitinin bilinmesi ve ona uygun projeler üretilmesi lazım. ‘Ben yaptım bu fiyata satıyorum’ zihniyeti yok, alıcının durumu olsa zaten alır. Alıcının talebine uygun hareket edilmediği müddetçe elde kalan konutlar kalmaya devam edecek.”
– “Legal çalışan emlakçılarımız günlük kiralık işinin içinde hiçbir şekilde yok”
Günlük kiralık evlerle ilgili de bilgi veren Aşa, bunun emlakçıların işi olmadığını legal çalışan oda üyesi hiçbir emlakçının böyle bir işe girmeyeceğini söyledi. Bu işi yapan kayıt dışı emlakçılarla kendilerinin de mücadele ettikleri bilgisini veren Aşa, şunları anlattı:
“Kayıt dışı ile inanılmaz bir mücadele veriyoruz. Adam elinde çanta ile sokakta geziyor, emlakçıyım diye adamı dolandırıyor, emlakçılar dolandırıcı oluyor. Kahve köşesinde oturuyor, başka bir iş yaparken camına yazı asıyor, işi bilmediği için vatandaşı mağdur ediyor, ‘Emlakçı beni kazıkladı’ oluyor. Gerçek anlamda çalışan emlakçı bunları yapmaz ve yaptırmaz da… Bizim legal çalışan emlakçılarımız günlük kiralık işinin içinde hiçbir şekilde yok. Ama varsa eğer, üstümüze düşen her şeyi yapmaya hazırız.
Örneğin; Fatih’te en son bu işi yapan 113 emlakçı mühürlendi, 10 tanesi oda üyesiydi, incelendi, o 10 oda üyesinin de günlük kiralıktan değil, eşyalı kiralıktan haksız yere mühürlendiği ortaya çıktı. Sadece Fatih’te 100’ü aşkın kayıt dışı çalışan günübirlik ev veren iş yeri mühürlendi. İçinde bakkal dükkanı da var, yufkacı da var, muhasebe bürosu da var.”
AA