Medeni Kanuna göre zilyetlik bir şey üzerinde “Fiilen tasarruf sahibi olma” şeklinde tanımlanıyor. Peki Zilyetlik nasıl sona erer? Zilyetlik nasıl kaybedilir? diyorsanız işte yanıtı..
Zilyetlik nasıl sona erer?
Zilyetlik, şeyin veya şey üzerinde hâkimiyeti sağlayacak araçların, edinene teslimi veya edinenin önceki zilyedin rızasıyla şey üzerinde hâkimiyeti kullanacak duruma gelmesi durumunda devredilmiş oluyor.
Buna karşın bir eşyayı zilyetlik idaresiyle değil de, başkasına bir hizmet görmek amacıyla fiili hâkimiyetinde bulunduran kimse zilyet yardımcısı oluyor.
Peki Zilyetlik nasıl sona erer? Zilyetlik nasıl kaybedilir? diyorsanız işte yanıtı..
-Zilyetliğin Zilyedin İradesiyle Sona Ermesi
Zilyetliğini sona erdirecek şekilde eşya üzerindeki fiili hâkimiyetine sürekli olarak son vermek suretiyle terk etmek. Örneğin bir daha kullanmamak üzere atmak.
Zilyet zilyetliğini olduğu gibi bir başkasına devrettiği veya zilyetliğini devretmeksizin zilyetliğine son vermek amacıyla malı terk ettiği ya da malın zilyet tarafından tahrip edildiği hallerde, zilyet mal üzerindeki fiili hâkimiyetine kendi iradesiyle son vermiş olur. Fer’i zilyet malı asli zilyede verince, zilyetliği bu suretle sona eriyor.
-Zilyetliğin Fiili Hâkimiyetin Kaybı ile Sona Ermesi
Eğer zilyet ne kendisi nede fer’i zilyet vasıtasıyla fiili hâkimiyetini sürdüremeyecek duruma geldiyse zilyetlik sona ermiştir. Gasp ve hırsızlık hallerinde, emin sıfatıyla zilyedin malı iyi niyetli üçüncü kişiye satıp teslim etmesinde durum budur. Taşınmazın sürekli olarak su altında kalması sonucu kamu malı haline dönüşmesi de zilyetliği sona erdiriyor. Örneğin, eşyanın çalınması veya kaybedilmesi halinde zilyetliğin irade dışında kaybı söz konusu oluyor.
Medeni Kanun m.976’ya göre, fiili hâkimiyetin geçici nitelikteki sebeplerle kullanılmaması veya kullanma olanağının kalkması zilyetliği sona erdirmez. Böyle durumlarda zilyetliğin geçici olarak kesilmesi söz konusu oluyor.
Zilyetliğin kullanılmasını engelleyen veya kullanma olanağını ortadan kaldıran sebeplerin niteliği itibariyle geçici olup olmadığı olayın şartlarına göre belirleniyor. Örneğin zilyedin, kitabını dershanede unutmuş olması veya otomobilini sokakta park etmiş olması halinde zilyetlik devam ediyor.
Kiracının zilyetlik hakkı!
Özge ÖZDEMİR/Emlaktagundem.com