Jepolitik riskler, iki seçim ve küresel ekonomiye ilişkin belirsizliklere rağmen, geçen yılın tamamında yüzde 4 ile G20’nin en hızlı büyüyen dördüncü ülkesi olan Türkiye, güçlü performansını bu yıl da sürdürüyor. Küresel krizden bu yana 6.9 milyon kişiye son bir yılda ise 880 bin kişiye istihdam sağlayan Türkiye ekonomisi, kesintisiz büyüme sürecini 26 çeyreğe taşıdı.
HARCAMALAR YÜKSELDİ
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından dün açıklanan verilere göre ekonomi ilk çeyrekte yüzde 4.8 ile, 4.5 olan beklentilerin üstünde büyüdü. Türkiye aynı zamanda ilk çeyrekte dünyanın en fazla büyüyen beşinci ülkesi oldu. Kasım ayında yapılan seçimlerin ardından tek parti iktidarının tekrar sağlanması ve ülkeyi bir üst lige taşıyacak olan başkanlık sisteminin önünün açılması ile birlikte güveni artan tüketicinin harcamalarının da yükselmesi büyümeyi hızlandırdı. Bu yılın ilk çeyreğinde büyümenin lokomotifliğini devlet ve vatandaşın harcamaları üstlenirken, sanayi sektöründe de kıpırdanma yaşandığı gözlendi. Geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 10.9 artan devletin tüketim harcamaları büyümeye 1.16 puan katkı sağlarken, yüzde 6.9 artan vatandaş tüketimi ise büyümeye 4.78 puan katkı yaptı. Devletin tüketiminde maaş ve ücretlerdeki artış yüzde 4 olurken, mal ve hizmet alımları ise yüzde 17.1 arttı. Asgari ücretteki artış vatandaşın tüketimini de hızlandırdı. Özellikle ulaştırma ve haberleşme ile sağlıktaki harcamasındaki artış dikkat çekti.
SAĞLIKTA BÜYÜK ARTIŞ
Yılın ilk çeyreğinde vatandaşın yeni cep telefonu talebindeki canlılık ulaştırma ve haberleşme grubu harcamalarının yüzde 9.53 artarak 4.4 milyar liraya çıkmasına neden oldu. Sağlık harcamaları yüzde 22.1 artarak 1.6 milyar liraya yükseldi. Azalan tek harcama lokanta ve otel grubunda oldu.
Bu yılın ilk çeyreğinde sektörel bazda imalat sanayisi büyümeye 1.5 puan katkı sağlarken, inşaat da 0.37 puanlık olumlu etki yaptı. İhracat ise büyümeyi yaklaşık 1.5 puan aşağı çekti
İmalat sanayisi ilk çeyrekte yüzde 5.9 büyüdü ve 1.50 puanlık bir katkı sağladı. İnşaat sektörü de geçen yılın aksine yüzde 6.6 büyüyerek 0.37 puanlık destek vermeyi başardı. İhracata dayalı otomotiv üretimindeki büyük gelişim ulaştırma ve haberleşme grubunda yüzde 3.8’lik artışa ve 0.46 puanlık katkıya neden oldu. Finans sektörü ilk çeyrekte geçmiş yıllara göre hız kesti ve yüzde 6.5 büyümeyle 0.92 puanlık katkıyı getirdi. Daralan tek sektör olan turizm sektörü yüzde 1.2 küçüldü ve büyümeye 0.02 puanlık düşüş getirdi.
İHRACAT AŞAĞI ÇEKTİ
İthalat ve yatırımların durması ise büyümeyi olumsuz etkiledi. Tüketimin artmasına paralel olarak ithalattaki yüzde 7.5’lik artış ilk çeyrek büyümesini 2.15 puan geriletti. Yüzde 2.4 artan ihracatın 0.61 puanlık katkısı ithalatın etkisini durdurmaya yetmedi. Devletin ve özel sektörün fabrika yatırımları ise ilk çeyrekte geçen yıla göre azaldı. Türkiye ekonomisinin büyüklüğü 708.6 milyar dolar olarak gerçekleşirken, TL bazında ise 2 trilyon liralık büyüklüğe ulaşıldı. Dünkü rakamların ardından birçok kurum bu yıla ilişkin tahminlerini yukarı revize ederken, yüzde 4.5’lik hedefin tutturulmasına kesin gözüyle bakılıyor.
OECD: Türkiye sıçrama yapacak
Ekonomik ve İşbirliği Kalkınma Örgütü’ne (OECD) göre Türkiye büyümede 34 üye ülke arasında bir basamak yukarı çıkarak yıl sonunda ilk üçte yer alacak, 2017’de ise ikinci sıraya yükselecek. OECD Ekonomik Görünüm Raporu’na göre örgüt, Türkiye için 2016 büyüme tahminini yüzde 3.4’ten 3.9’a yükseltti. Orta Vadeli Program’da bu yıl yüzde 4.5 büyümesi öngörülen Türkiye, OECD tahmininde olduğu gibi yılı yüzde 3.9 ile tamamlasa bile, bir basamak yukarı çıkarak üçüncü sırada yer alacak. OECD üyesi ülkeler arasında büyümede yüzde 5 ile İrlanda ilk sırada yer alacak. Bunu yüzde 4.4 ile İzlanda, yüzde 3.9 ile Türkiye izleyecek.
Nail Olpak
MÜSİAD Başkanı
Ekonomiye inancımız sürüyor
Yılın ilk çeyreğinde gerçekleşen bu oran, Orta Vadeli Program kapsamında belirlenen yüzde 4.5 oranındaki yıl sonu beklentisini güçlendiriyor. Küresel ekonomide gözlenen durgunluğun yanı sıra bölgemizde jeopolitik bağlamda artan gerilimlere rağmen, Türkiye ekonomisinde yakalanan bu trendi önemsiyoruz. İş aleminin temsilcileri olarak bizlerin de Türkiye ekonomisine olan inancımız sürüyor.
Mehmet Büyükekşi
TİM Başkanı
Türkiye fabrika ayarlarına döndü
Türkiye daha güçlü bir büyüme dönemine girdi. Yakalanan bu başarılı performansla birlikte, Türkiye artık fabrika ayarlarına geri döndü diyebiliriz. Bizleri sevindiren diğer bir gelişme ise, verisi açıklanan bütün Avrupa Birliği ülkelerinden daha hızlı büyümüş olmamız. İlk çeyrek büyümemizle verisi açıklanan tüm ülkeler içerisinde 5’inci sıradayız.
Erdal Bahçıvan
İSO Başkanı
Sanayi sektörü katkı sağladı
Türkiye, özellikle sanayi sektöründen aldığı güçlü desteğin katkısıyla 2016’nın ilk çeyreğini takdir edilecek bir büyüme oranı ile kapattı. Sanayi sektörümüz, yüzde 5.6’lık büyümesi ile yüzde 4.8’lik büyümenin üçte birini yaratma başarısı gösterdi. Bunu üretim ekonomisine geçiş söylemine destek olacak çok önemli bir başlangıç olarak görüyoruz.
İbrahim Çağlar
İTO Başkanı
Markalar geliştireceğiz
Düşen faizler piyasaya yansıyınca oluşacak iyimser havayı, stratejik üretim yeteneğimizi artıracak reformlarla taçlandırabiliriz. ‘Dünyada sadece Türkiye’de var’ diyebileceğimiz, ihracata yönelik marka ürünlere yatırım yapmamız lazım. Bilgiyi Ticarileştirme ve Araştırma Vakfımızla marka ürünler geliştirme noktasında destek vereceğiz.
İsmail Gülle / İTHİB Başkanı
Ümit verici oran
Büyüme oranının, yaşanan tüm sosyal ve ekonomik olumsuzluklara rağmen yüzde 4.8 olarak gerçekleşmesi ümit verici. Dış ticaret kanalının büyümeye katkısını sınırlayan gelişmelere rağmen gerçekleşen büyüme piyasa için olumlu bir sinyal vazifesi görecek.
Ömer Cihad Vardan/ DEİK Başkanı
Başarı hikâyesi
Beklentileri aşan büyüme, iş dünyamıza ileriye dönük olarak ümit veriyor. Bu büyüme aynı zamanda geçen senenin aynı dönemine göre neredeyse 2 kat daha fazla. Ortaya çıkan sonuç, ateş çemberindeki coğrafyada tam bir başarı hikâyesi.
Mehmet Şimşek
Başbakan Yardımcısı
Yapısal reformalara devam
Önümüzdeki dönemde güçlü, sürdürülebilir ve kapsayıcı büyümeyle yüksek gelirli ülkeler arasında yer alma hedefimize ulaşmak için yapısal reformları kararlılıkla uygulamaya ve reformların etkinliğini artırmaya devam edeceğiz. Türkiye ekonomisi yüksek istihdam yaratmaya devam ediyor.
Naci Ağbal
Maliye Bakanı
Pozitif yönde ayrışacağız
Türkiye yüksek büyüme ile diğer gelişmekte olan ülkelerden pozitif yönde ayrışacak. Bunda temel belirleyici unsur sürdürülebilir büyümeyi, nitelikli istihdamı ve katma değeri yüksek yatırımları destekleyecek reformları yürürlüğe koymamız ve AB ile entegrasyon olacak.
Lütfi Elvan
Kalkınma Bakanı
Türkiye güvenilir liman
Bu yüksek büyüme oranı ülkemizin, bölgesinde ve dünyada halen güvenli bir liman olma özelliğini sürdürdüğünün bir göstergesi. Türkiye, küresel kriz sonrasından başlayarak 26 çeyrektir aralıksız büyümekte ve söz konusu dönemde sürekli büyüme kaydeden ender ülkelerden.
Bülent Tüfenkci
Gümrük ve Ticaret Bakanı
Kriz tellallarına inat
Kriz tellallarının sansasyonel iddialarına karşın bu yılın ilk çeyreğindeki yüzde 4.8’lik büyüme risk iddialarını çürüttü. Bu ciddi bir başarı. İlk çeyrekteki bu başarı, bölgemizde yaşanan ekonomik gerilimlere, dış ticaretteki küresel dalgalanmalara rağmen elde edilmiştir.
Faruk Özlü
Sanayi Bakanı
Sanayicinin büyük başarısı
Büyümenin sürükleyicisi, yüzde 5.9 büyüyen sanayi üretimi oldu. Dünya ülkelerinin hâlâ düşük büyüme sorunu yaşadığı bir dönemde yakaladığımız oran, sanayicilerimizin öncülüğünde gerçekleştirdiğimiz bir başarıdır. Türkiye iyi bir performans sergilemiştir.
Sabah